Krokodillenmummies uit Qubet el-Hawa

Op donderdag 19 januari 2023 werd bekend gemaakt dat tien goed bewaarde krokodillenmummies zijn gevonden in Qubet el-Hawa te Assoean. Spaanse archeologen van de Universiteit van Jaén deden deze bijzondere ontdekking in een ongeschonden graftombe. Onderzoekers van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) konden de mummies bestuderen. ‘Een van de mooiste vondsten die ik al onder ogen kreeg’, is wat de Vlaamse archeozoöloge Bea De Cupere hierover zegt. Uit het onderzoek komt naar voor dat de oude Egyptenaren krokodillen offerden tijdens rituelen voor de krokodilgod Sobek.

Bekijk de video van 1:39: Tien krokodillenmummies ontdekt in Qubet el-Hawa.

Lees het artikel: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/01/18/krokodillenmummies-egypte/

Lees ook: Tien gemummificeerde krokodillen in Egyptische tombe ontdekt: ’Eén van mijn mooiste vondsten’.

Het in Wadi C ontdekte graf ligt onder het graf van Neferoera – Foto AFP

Op zaterdag 14 januari 2023 werd bekend gemaakt dat de Britse archeoloog Piers Litherland met zijn team een graf uit de 18^de dynastie heeft ontdekt in de Thebaanse wadi’s op de westoever van de Nijl bij Loeksor. De wadi’s die ten westen van de belangrijkste Thebaanse heuvel El-Qoern liggen, werden voor het laatst officieel verkend door Howard Carter in 1916 en 1917. Carter suggereerde destijds dat deze wadi’s de graven zouden kunnen bevatten van de leden van de koninklijke familie uit de 18^de dynastie. Om de zijtakken van de hoofdwadi te onderscheiden, had Carter de lege beddingen een letter van het alfabet gegeven. Dit gebied is ook de plaats waar volgens Huub Pragt de verborgen tombe van Hogepriester en koning Mencheperra zou kunnen liggen. Het is zeer wel denkbaar dat deze Thebaanse farao uit de 21^ste dynastie een verscholen prinsessengraf uit de 18^de dynastie heeft hergebruikt. Het is zelfs goed mogelijk dat de nabestaanden van Mencheperra niet de eersten zijn geweest die hiervan gebruik hebben gemaakt. Ook van zijn voorgangers, de Hogepriester van Amon Pianch en zijn opvolger en farao Herihor is geen enkel grafvoorwerp bekend. Talloze graffiti die uit hun tijd dateren zijn namelijk in deze wadi’s op de rotswanden achtergelaten door arbeiders en priesters.
De vondst door Litherland is gedaan in Wadi C, vooral bekend om het graf van prinses Neferoera, de dochter van koningin Hatsjepsoet. De ingang van het graf van Neferoera bevindt zich hoog in de rotswand, op de foto nog net bovenaan te zien. Het recent ontdekte graf is daar ongeveer 16 meter onder gelegen. Regenwater dat in de oudheid naar binnen moet zijn gelopen, heeft het graf zwaar beschadigd.

Lees het artikel: Egypt unveils ancient royal tomb in Luxor.

Ruud Gullit versus Olaf Kaper

Oud-voetballer Ruud Gullit bracht vanaf medio november 2022 bij Amazon Prime Video een belangrijk deel van de wereldgeschiedenis onder de aandacht in de serie ‘Mysteries van het Oude Egypte’. Over de bouw van de Grote Piramide van Choefoe zijn geen bronnen bewaard gebleven, voor Gullit een van de grootste raadselen uit het oude Egypte. Op basis van archeologisch en bouwkundig onderzoek is tegenwoordig veel bekend over de technieken die bij de bouw zijn toegepast.

Op vrijdag 13 januari 2023 waren Ruud Gullit en egyptoloog Professor Dr. Olaf Kaper te gast bij het televisieprogramma Khalid & Sophie. Olaf Kaper legt daarbij uit wat de Nederlander Bernard Mullers recentelijk heeft berekend en proefondervindelijk heeft aangetoond. Mullers gaat uit van een systeem waarbij bouwblokken in een kantelliftkooi omhoog zijn gebracht.

Lees meer over: De kanteliftkooi-theorie van Bernard Mullers.

Bekijk de video vanaf 8.44 tot 20.02: De bouw van de Grote Piramide Gullit versus Kaper.

Op dinsdag 18 oktober 2022 lanceerde National Geographic een animatie die is ontwikkeld door Alberto Lucas López. Hierin wordt getoond met welke prachtige sieraden en amuletten de mummie van Toetanchamon werd omhuld in zijn graf.

Bekijk de animatie: Seven days of unwrapping king Tutankhamuns mummy.

Mummiekist uit de 26^ste dynastie – foto Mohamed Salah – Associated Press

Op maandag 2 januari 2023 werd bekend gemaakt dat een houten beschilderde mummie die te zien was in het Houston Museum of Natural Sciences is teruggegeven aan Egypte nadat de Amerikaanse autoriteiten hadden vastgesteld dat hij jaren geleden was gestolen. De repatriëring maakt deel uit van de inspanningen van de Egyptische regering om de handel in gestolen antiquiteiten te stoppen. In 2021 slaagden de autoriteiten in Caïro erin om 5.300 gestolen artefacten van over de hele wereld terug te krijgen naar Egypte. De mummiekist dateert uit de 26^ste dynastie en vertoont het kenmerkende groene gezicht waarmee de overledene gelijk wordt gesteld aan Osiris, de god van het Dodenrijk. De kist heeft een lengte van 2,5 meter en heeft toebehoord aan een priester genaamd Anchenmaät. De overdracht van de mummiekist kwam meer dan drie maanden nadat het parket van de districtsadvocaat van Manhattan had vastgesteld dat de kist was geroofd uit een Saïtische grafschacht in Aboe Sir. De kist moet al in 2008 via Duitsland de Verenigde Staten zijn binnengesmokkeld.

Lees het artikel: Looted sarcophagus more than 2,000 years old is returned to Egypt from the U.S.

Huub Pragt als LUKIDA-docent

Op woensdag 21 december 2022 werd in de TV-uitzending van RTL Nieuws aandacht besteed aan het lerarentekort in het basisonderwijs. Daarin is te zien hoe Huub Pragt regelmatig wordt gevraagd om als invalkracht les te geven over het oude Egypte.

Beijk de video van 2:23 Lerarentekort in het basisonderwijs.

Vanaf begin december 2022 is het mogelijk om via een virtuele tour, gemaakt door onderzoekers van de Harvard University, de Grote Piramide Choefoe te bezoeken. In de piramide bevinden zich verschillende gangen en verborgen ruimtes. De tour begint in de tunnel achter het ‘Gat van Mamoen’ dat, zo wordt vermoed, in 820 n.Chr. door grafrovers is uitgehakt. Aan het einde van deze tunnel loopt een dalende gang van ongeveer 1 vierkante meter door tot in de kalksteenrots onder de piramide. Deze lange dalende gang kan door toeristen niet worden bezocht. De opnames zijn met speciale toestemming van de Egyptische Oudheidkundige Dienst gemaakt en vormen daarmee een unieke gelegenheid om in de onafgemaakte onderaardse grafkamer terecht te komen. Zelfs foto’s van deze bijzondere ruimte ontbreken op het internet.
Op min of meer hetzelfde eindpunt van de tunnel achter het Gat van Mamoen loopt een gang, van opnieuw ongeveer 1 vierkante meter, omhoog. Deze stijgende gang komt uit in de Grote Galerij. Deze ruimte met overkragende wanden, leidt naar de Koningskamer in het midden van de piramide.

Lees hier het Nederlandstalige artikel uit Kijkmagazine: Bezoek de Grote Piramide in 3D.
Om de piramide te kunnen bezichtigen dient u nog wel eenmalig een gratis account aan te maken via https://giza.mused.org/

Voor meer soortgelijke virtuele bezoeken aan Egyptische monumenten kijkt u onder: Monumenten in panorama.

Tentoonstelling Ramses & l’or des Pharaons in Parijs

Vanaf vrijdag 7 april 2023 tot en met woensdag 6 september 2023 was de tentoonstelling ‘Ramsès & l’or des Pharaons’ te zien in de Grande Halle van Parc de la Villette, het grote stadspark in het noordoosten van Parijs. Ramses II is de meest gevierde en machtigste farao van het Nieuwe Rijk – de gouden eeuw van Egypte. Hij werd door zijn onderdanen als een god op aarde beschouwd. Tijdens zijn 67 jaar durende regering liet hij enorme tempels bouwen. Vele obelisken met zijn cartouches en standbeelden van de farao werden over het land verspreid. Deze tentoonstelling toont 181 topstukken, de grootste collectie aan objecten uit de tijd van Ramses II die ooit Egypte hebben verlaten. Samen met de kolossale koninklijke beeldhouwwerken van de beroemde Egyptische farao uit de 19^de dynastie toont de tentoonstelling ook enkele topstukken uit het Egyptische Museum van Caïro uit andere tijdsperioden. Zo zijn de onlangs ontdekte dierenmummies en kunstschatten uit de koninklijke begraafplaatsen van Dasjoer en Tanis te zien.
Bezoekers konden tussen de indrukwekkende beelden van Ramses II wandelen en zich onderdompelen in multimediaproducties die momenten uit het leven van Ramses belichten. Zo kon men kennismaken met de slag bij Kadesj, de grootste wapenstrijd tussen de legers van de Egyptenaren en de Hethieten. Ook bestond de mogelijkheid tot twee virtual-reality ervaringen. De eerste was getiteld ‘Ramses & Nefertari’ en belicht het leven van het koninklijk echtpaar. De tweede heet te’Journey to Osiris’ waarbij de bezoeker op reis gaat door het Egyptische Dodenrijk. Beide presentaties boden een adembenemende rondleiding door twee van de meest indrukwekkende monumenten van Ramses II: de tempel van Aboe Simbel en QV66, het graf van Nefertari.

Bekijk de trailer van: Ramsès & l’or des Pharaons.

Tatoeage op de linkerheupkop van een mummie van een vrouw uit in Deir el-Medina – Foto: Anne Austin Universiteit van Missouri-St. Louis

Op donderdag 17 november 2022 werd bekend gemaakt dat uit recent onderzoek aan mummies uit Deir el-Medina is gebleken dat zwangere vrouwen tatoeages lieten zetten die bedoeld waren om hen te beschermen tijdens en na de bevalling. Twee onderzoekers Anne Austin en Marie-Lys Arnette zijn verbonden aan de University of Missouri-St. Louis. Omdat ze zelf nooit Egyptische mummies zouden uitpakken, was de enige mogelijkheid om eventueel tatoeages aan te treffen om mummie te onderzoeken die door plunderaars uit de doeken zijn gedaan op zoek naar kostbare amuletten. Dat is helaas in de afgelopen honderd jaar vaker voorgekomen op de begraafplaats van Deir el-Medina. De restanten van deze mummies zijn vaak in het graf op de bodem achtergelaten. De ontdekkingen die Austin heeft gedaan, kwamen uit twee graven die zij en haar team in 2019 onderzochten. Menselijke resten omvatten een linker heup van een vrouw van middelbare leeftijd. Op de bewaarde huid waren patronen van donkerzwarte kleuring zichtbaar. Hierdoor ontstond een beeld dat een tatoeage langs de onderrug van de vrouw heeft gelopen. Net links van de horizontale lijnen van de tatoeage is een afbeelding van Bes en een kom te zien. Dat zijn afbeeldingen die verband houden met rituele zuivering tijdens de weken na de bevalling.
De tweede tatoeage is afkomstig van een vrouw van middelbare leeftijd. Infraroodopnames tonen een tatoeage die moeilijk te zien is met het blote oog. Een reconstructietekening van deze tatoeage toont een oedjat-oog, het beschermende Oog van Horus, en een mogelijke afbeelding van Bes die een verenkroon draagt.

Lees het artikel: Protective childbirth tattoos found on ancient Egyptian mummies.