Zonnetempel Aboe Ghorab

In de eerste week van juli 2022 werd bekendgemaakt dat de gezamenlijke Italiaans-Poolse archeologische missie bij de tempel van koning Nyoeserra te Abu Ghorab de overblijfselen heeft ontdekt van een lemen gebouw dat mogelijk in gebruik is geweest als een zonnetempel. Het bouwwerk is enkele kilometers ten noorden van Abusir gelegen en is gefundeerd op bouwblokken uit kwarts. De ontdekking doet vermoeden dat het hier gaat om de overblijfselen van een van de verloren vier zonnetempels uit de 5^de dynastie. Tot nu was dit heiligdom alleen bekend uit historische bronnen. Het bouwwerk is toegankelijk via een doorgang uit kalkstenen, die leidt naar een gebied met een geplaveide vloer en enorme blokken kwarts. Opgravingen brachten ook keramisch materiaal zoals bierkruiken en vazen met een rode rand aan het licht, die waarschijnlijk werden gebruikt bij tempelrituelen. De precieze betekenis van de zonnetempels is nog steeds niet duidelijk. Het architectonische ontwerp lijkt verder te gaan dan het gebruik ervan bij de begrafenis van de koning. De tempels hebben waarschijnlijk ook een rol gespeeld in de koninklijke cultus.

Lees het artikel: NEW DISCOVERY MAY BE ONE OF THE FOUR LOST ANCIENT EGYPTIAN “SUN TEMPLES”.

Op zoek naar Toetanchamon – Rijksmuseum van Oudheden Leiden

Vanaf zaterdag 2 juli tot en met zondag 28 augustus 2022 kunnen kinderen vanaf 7 jaar in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden de mysteries rond het graf van Toetanchamon ontrafelen.
Samen met Howard Carter en zijn onderzoeksteam gaan de kinderen aan de slag. Er is bijvoorbeeld slim speurwerk nodig om de ingang van Toetanchamons geheime, drieduizend jaar oude graf te vinden. Met behulp van opdrachten, spelletjes, films en verhalen gaan ze op zoek in het dal der Koningen. Kijk voor meer informatie op: Op zoek naar Toetanchamon.

Dodenboek Qenna restauratie – Rijksmuseum van Oudheden Leiden

Op woensdag 22 juni 2022 is het Dodenboek van de koopman Qenna voor het eerst in zijn totaliteit aan het museumpubliek gepresenteerd in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. In de bijna tweehonderd jaar dat het dodenboek van Qenna in het Rijksmuseum van Oudheden wordt bewaard, is de papyrus verschillende keren gerepareerd. Vlak na aankoop werd het aan de achterzijde verstevigd met een dun en transparant papier, het zogenaamde papier végétal. Een groot deel van de Egyptische papyruscollectie is hiermee in de negentiende eeuw gerepareerd. De afgelopen jaren zijn alle 38 delen van de papyrus van Qenna gerestaureerd in de ateliers van het museum. Daarbij hebben de restauratoren de oude reparaties verwijderd, omdat die schade veroorzaakten, en de vellen geconserveerd en ingelijst. Op de voorzijde van de papyrusvellen is in het verleden een soms dikke laag lijm aangebracht. Dat veroorzaakte spanning op het materiaal en daarom begon de restauratie met het verminderen van de lijmlaag. Aan de achterzijde is het witte papier er voorzichtig afgeweekt, waardoor de papyrus nu minder bobbelt. Loszittende stukjes papyrus en pigmenten zijn vastgezet met een verdunde lijmoplossing. Alle vellen zijn uiteindelijk tussen twee glasplaten gemonteerd, zodat ze zowel aan de voor- en achterkant goed te onderzoeken zijn. De papyrus is nog tot en met zondag 4 september 2022 op de eerst verdieping van het museum te bewonderen.

Luister naar het radio-interview op woensdag 22 juni 2022 met conservator Daniel Soliman en restaurator Eliza Jacobi voor het programma Spraakmakers: Daniel Soliman en Eliza Jacobi over ‘De papyrus van Qenna’.

Luister naar het radio-interview op zaterdag 25 juni 2022 met egyptoloog Huub Pragt voor het programma Nieuwsweekend: Rijksmuseum van Oudheden Leiden toont voor het eerst haar oudste aanwinst.

Lees de eerdere berichten over het Dodenboek van Qenna.

Dodenboek van Qenna het wegen van het hart – Rijkmuseum van Oudheden Leiden

Van 22 juni tot en met 4 september 2022 wijdt het Rijksmuseum van Oudheden een mini expositie aan de gerestaureerde papyrus uit het graf van Qenna. De papyrusrol van de Egyptische koopman Qenna is meer dan zeventien meter lang en ruim drieduizend jaar oud. De vellen van de papyrusrol zijn in de afgelopen tweehonderd jaar meerdere malen gerepareerd, maar lijm en papierlagen van oudere restauraties bleken inmiddels zelf schade te veroorzaken. Tijdens een grootscheeps restauratieproject zijn die daarom vrijwel geheel verwijderd. Daarna zijn zo min mogelijk nieuwe aanvullingen gedaan, om de originele papyrus te kunnen laten zien. Alle vellen zijn uitvoerig onderzocht door een team van restauratoren, conservatoren, natuurwetenschappers en fotografen. Dat was nodig om de conditie van de papyrus en alle oude restauraties in kaart te brengen. Bovendien kwam hierdoor de nodige informatie aan het licht over de manier waarop het dodenboek is gemaakt. Het ‘dodenboek’ staat vol magische spreuken voor het hiernamaals, goden en symbolen. Animaties en projecties brengen de voorstellingen en magische spreuken tot leven. Daarnaast komen thema’s als het graf van Qenna en het maken van papyrus aan bod.

Lees het eerdere bericht: Restauratie Dodenboek van Qenna.
Lees ook het artikel: Magische spreuken voor het hiernamaals.

Cosmeticavoorwerpen uit het graf van Cha en Merit – Museo Egizio Turijn

De voorwerpen uit het graf van de architect Cha en zijn echtgenote Merit werd in 1906 ontdekt door Ernesto Schiaparelli. Sindsdien wordt deze geweldige verzameling bewaard in het Museo Egizio in Turijn. Het vormt de meest uitgebreide en best bewaard gebleven niet-koninklijke Egyptische grafuitrusting die ooit is ontdekt. Schiaparelli beperkte zijn eigen onderzoek tot een paar niet-unieke voorwerpen, waardoor het grootste deel van de grafgoederen onaangeroerd zijn gebleven. Zijn goede beslissing stelt hedendaagse wetenschappers in staat om de archeologische vondsten met geavanceerde technieken te bestuderen. Daarbij gaat men uit van een niet-invasieve benadering. Dit betekent dat afgesloten vaatwerk niet wordt geopend. Verscheidene media hebben begin mei 2022 gemeld dat het wetenschappers is gelukt om de geuren uit de tijd van Cha en Merit te reconstrueren op basis van onderzoek aan de nog steeds afgesloten zalfvazen uit hun graf. In een artikel met de titel ‘Archaeology of the invisible: The scent of Kha and Merit‘ in het Journal of Archaeological Science (JAS), verklaren onderzoekers dat zij de vluchtige verbindingen die worden uitgestoten door organische materialen in vazen hebben weten te detecteren in het museum van Turijn. Vanwege het nog steeds geldende beleid van het Museo Egizio, kreeg het team van chemici dat de analyses uitvoerde geen toestemming om de verzegelde zalfvazen te openen. Het onderzoek zou zijn gedaan met een verplaatsbare massaspectrometer (SIFT-MS).

Deze publicatie werd op woensdag 4 mei 2022 fel bekritiseerd door Dora Goldsmith, PhD-onderzoeker Egyptologie aan de Freie Universität Berlin. De titel van haar proefschrift luidt ‘The Archeology of Smell in Ancient Egypt’.

Lees het artikel: Ancient ‘smellscapes’ are wafting out of artifacts and old texts.

Inbeeld is het digitale magazine over visuele communicatie van de Dienst Publiek en Communicatie van het ministerie van Algemene Zaken.
In de rubriek ‘Blik op beeld’ werd aandacht besteed aan het Egyptische beeldschrift. In het kader daarvan vond een interview plaats met egyptoloog Huub Pragt.

Lees het hele artikel: Vijfduizend jaar beeldtaal: van hiëroglief naar icoon.

De draagstoel van koningin Hetepheres – Egyptisch Museum Caïro

Op 2 februari 1925 was de fotograaf van de Amerikaanse egyptoloog George Reisner, Mohammedani Ibrahim, aan het werk in de buurt van de Grote Piramide. Ibrahim keek naar beneden en zag dat zijn statief op een witte laag gips rustte, mogelijk de bovenkant van een daaronder verborgen structuur. Reisner bevond zich inmiddels alweer in Boston. Het was daarom pas in januari 1926 dat hij op deze plek de met schitterende voorwerpen gevulde grafkamer op de bodem van een 29 meter diepe schacht aantrof. Op donderdag 31 maart 2022 heeft National Geographic in een publicatie speciale aandacht geschonken aan deze bijzondere ontdekking. Naast een baldakijn en een bed zijn een fauteuil en een draagstoel aangetroffen. De albasten sarcofaag van Hetepheres werd in maart 1927 geopend, maar bevatte geen menselijke resten.

Lees het artikel: This Egyptian queen’s tomb lay untouched for more than 4,000 years.

Waziri in nieuw ontdekt graf Zuid-Sakkara.

Donderdag 17 maart 2022 werd bekend gemaakt dat ten zuiden van de trappenpiramide van Djoser vijf goed bewaard gebleven graven zijn ontdekt. De graven zijn eerder deze maand opgegraven en dateren uit het Oude Rijk. Moestafa Waziri, secretaris-generaal van de Hoge Raad van Oudheden, zei dat Egyptische archeologen in september 2021 zijn begonnen met het opgraven van de site op ongeveer honderd meter afstand van de piramide van Merenra uit de 6^de dynastie. De graven beschikken over grafschachten die naar de onderaardse grafkamers leidden. De grafwanden zijn gedecodeerd met kleurrijke hiërogliefen en voorstellingen van diverse gebruiksvoorwerpen, zoals de zeven vazen met heilige oliën, die aan de overledene werden meegegeven. Eén van de grafeigenaren heet Iry.  In zijn grafkamer trof men een kalkstenen sarcofaag aan. Een andere naam die is aangetroffen luidt Henoe. Hij was een opzichter van het paleis en zegelbewaarder des konings.

Lees het artikel: Five 4,000-year-old ancient tombs discovered in Egypt.
Lees ook: Egypt displays recently discovered ancient tombs in Saqqara.
Lees ook: Details of new archaeological discovery in Egypt’s Saqqara to be announced on March 19.
Lees ook het Franstalige bericht: Cinq nouvelles tombes antiques découvertes en Egypte.

Bekijk de video van 2:23: Duizenden jaren oude graftombes ontdekt in Egypte.

De ringen van de waterput uit Tell el-Kedoea – Foto: Egypttoday.

Op dinsdag 1 maart 2022 werd bekend gemaakt dat de Egyptische archeologische missie in het noordoosten van de Delta bij het huidige Tell el-Kedoea een vijftal waterputten langs een gedeelte van de oude Horus-weg heeft weten te ontdekken. Egyptologen wisten van het bestaan ​​van deze waterputten omdat ze tijdens de regering van Sethy I op de buitenwanden van de tempel van Karnak in reliëf werden uitgebeeld. De vijf waterputten bevinden zich buiten de muren van de militaire vesting van Tell el-Kedoea. Er zijn aanwijzingen dat, met uitzondering van één, deze putten opzettelijk zijn vernietigd en zijn gevuld met zand. Buitenlandse indringers zouden zo niet over water kunnen beschikken. De enige overgebleven waterput is op een onconventionele manier geslagen. De put is in het woestijnzand uitgegraven en ringen uit aardewerk zijn op elkaar gelegd. De diameter van elk van de putten is ongeveer een meter en heeft drie zijopeningen die helpen bij het afdalen en stijgen van de put. De Horus-weg is een van de oudste militare routes die Egypte en Palestina over een lengte van 220 km verbond.

Lees het artikel: The Pharaohs’ water wells along the Ways of Horus.
Lees ook: Egyptian mission working in Tel el-Kedwa succeeds in discovering Lost Horus Road water wells.