Dodenboek van Qenna het wegen van het hart – Rijkmuseum van Oudheden Leiden

Van 22 juni tot en met 4 september 2022 wijdt het Rijksmuseum van Oudheden een mini expositie aan de gerestaureerde papyrus uit het graf van Qenna. De papyrusrol van de Egyptische koopman Qenna is meer dan zeventien meter lang en ruim drieduizend jaar oud. De vellen van de papyrusrol zijn in de afgelopen tweehonderd jaar meerdere malen gerepareerd, maar lijm en papierlagen van oudere restauraties bleken inmiddels zelf schade te veroorzaken. Tijdens een grootscheeps restauratieproject zijn die daarom vrijwel geheel verwijderd. Daarna zijn zo min mogelijk nieuwe aanvullingen gedaan, om de originele papyrus te kunnen laten zien. Alle vellen zijn uitvoerig onderzocht door een team van restauratoren, conservatoren, natuurwetenschappers en fotografen. Dat was nodig om de conditie van de papyrus en alle oude restauraties in kaart te brengen. Bovendien kwam hierdoor de nodige informatie aan het licht over de manier waarop het dodenboek is gemaakt. Het ‘dodenboek’ staat vol magische spreuken voor het hiernamaals, goden en symbolen. Animaties en projecties brengen de voorstellingen en magische spreuken tot leven. Daarnaast komen thema’s als het graf van Qenna en het maken van papyrus aan bod.

Lees het eerdere bericht: Restauratie Dodenboek van Qenna.
Lees ook het artikel: Magische spreuken voor het hiernamaals.

Cosmeticavoorwerpen uit het graf van Cha en Merit – Museo Egizio Turijn

De voorwerpen uit het graf van de architect Cha en zijn echtgenote Merit werd in 1906 ontdekt door Ernesto Schiaparelli. Sindsdien wordt deze geweldige verzameling bewaard in het Museo Egizio in Turijn. Het vormt de meest uitgebreide en best bewaard gebleven niet-koninklijke Egyptische grafuitrusting die ooit is ontdekt. Schiaparelli beperkte zijn eigen onderzoek tot een paar niet-unieke voorwerpen, waardoor het grootste deel van de grafgoederen onaangeroerd zijn gebleven. Zijn goede beslissing stelt hedendaagse wetenschappers in staat om de archeologische vondsten met geavanceerde technieken te bestuderen. Daarbij gaat men uit van een niet-invasieve benadering. Dit betekent dat afgesloten vaatwerk niet wordt geopend. Verscheidene media hebben begin mei 2022 gemeld dat het wetenschappers is gelukt om de geuren uit de tijd van Cha en Merit te reconstrueren op basis van onderzoek aan de nog steeds afgesloten zalfvazen uit hun graf. In een artikel met de titel ‘Archaeology of the invisible: The scent of Kha and Merit‘ in het Journal of Archaeological Science (JAS), verklaren onderzoekers dat zij de vluchtige verbindingen die worden uitgestoten door organische materialen in vazen hebben weten te detecteren in het museum van Turijn. Vanwege het nog steeds geldende beleid van het Museo Egizio, kreeg het team van chemici dat de analyses uitvoerde geen toestemming om de verzegelde zalfvazen te openen. Het onderzoek zou zijn gedaan met een verplaatsbare massaspectrometer (SIFT-MS).

Deze publicatie werd op woensdag 4 mei 2022 fel bekritiseerd door Dora Goldsmith, PhD-onderzoeker Egyptologie aan de Freie Universität Berlin. De titel van haar proefschrift luidt ‘The Archeology of Smell in Ancient Egypt’.

Lees het artikel: Ancient ‘smellscapes’ are wafting out of artifacts and old texts.

Inbeeld is het digitale magazine over visuele communicatie van de Dienst Publiek en Communicatie van het ministerie van Algemene Zaken.
In de rubriek ‘Blik op beeld’ werd aandacht besteed aan het Egyptische beeldschrift. In het kader daarvan vond een interview plaats met egyptoloog Huub Pragt.

Lees het hele artikel: Vijfduizend jaar beeldtaal: van hiëroglief naar icoon.

De draagstoel van koningin Hetepheres – Egyptisch Museum Caïro

Op 2 februari 1925 was de fotograaf van de Amerikaanse egyptoloog George Reisner, Mohammedani Ibrahim, aan het werk in de buurt van de Grote Piramide. Ibrahim keek naar beneden en zag dat zijn statief op een witte laag gips rustte, mogelijk de bovenkant van een daaronder verborgen structuur. Reisner bevond zich inmiddels alweer in Boston. Het was daarom pas in januari 1926 dat hij op deze plek de met schitterende voorwerpen gevulde grafkamer op de bodem van een 29 meter diepe schacht aantrof. Op donderdag 31 maart 2022 heeft National Geographic in een publicatie speciale aandacht geschonken aan deze bijzondere ontdekking. Naast een baldakijn en een bed zijn een fauteuil en een draagstoel aangetroffen. De albasten sarcofaag van Hetepheres werd in maart 1927 geopend, maar bevatte geen menselijke resten.

Lees het artikel: This Egyptian queen’s tomb lay untouched for more than 4,000 years.

Waziri in nieuw ontdekt graf Zuid-Sakkara.

Donderdag 17 maart 2022 werd bekend gemaakt dat ten zuiden van de trappenpiramide van Djoser vijf goed bewaard gebleven graven zijn ontdekt. De graven zijn eerder deze maand opgegraven en dateren uit het Oude Rijk. Moestafa Waziri, secretaris-generaal van de Hoge Raad van Oudheden, zei dat Egyptische archeologen in september 2021 zijn begonnen met het opgraven van de site op ongeveer honderd meter afstand van de piramide van Merenra uit de 6^de dynastie. De graven beschikken over grafschachten die naar de onderaardse grafkamers leidden. De grafwanden zijn gedecodeerd met kleurrijke hiërogliefen en voorstellingen van diverse gebruiksvoorwerpen, zoals de zeven vazen met heilige oliën, die aan de overledene werden meegegeven. Eén van de grafeigenaren heet Iry.  In zijn grafkamer trof men een kalkstenen sarcofaag aan. Een andere naam die is aangetroffen luidt Henoe. Hij was een opzichter van het paleis en zegelbewaarder des konings.

Lees het artikel: Five 4,000-year-old ancient tombs discovered in Egypt.
Lees ook: Egypt displays recently discovered ancient tombs in Saqqara.
Lees ook: Details of new archaeological discovery in Egypt’s Saqqara to be announced on March 19.
Lees ook het Franstalige bericht: Cinq nouvelles tombes antiques découvertes en Egypte.

Bekijk de video van 2:23: Duizenden jaren oude graftombes ontdekt in Egypte.

De ringen van de waterput uit Tell el-Kedoea – Foto: Egypttoday.

Op dinsdag 1 maart 2022 werd bekend gemaakt dat de Egyptische archeologische missie in het noordoosten van de Delta bij het huidige Tell el-Kedoea een vijftal waterputten langs een gedeelte van de oude Horus-weg heeft weten te ontdekken. Egyptologen wisten van het bestaan ​​van deze waterputten omdat ze tijdens de regering van Sethy I op de buitenwanden van de tempel van Karnak in reliëf werden uitgebeeld. De vijf waterputten bevinden zich buiten de muren van de militaire vesting van Tell el-Kedoea. Er zijn aanwijzingen dat, met uitzondering van één, deze putten opzettelijk zijn vernietigd en zijn gevuld met zand. Buitenlandse indringers zouden zo niet over water kunnen beschikken. De enige overgebleven waterput is op een onconventionele manier geslagen. De put is in het woestijnzand uitgegraven en ringen uit aardewerk zijn op elkaar gelegd. De diameter van elk van de putten is ongeveer een meter en heeft drie zijopeningen die helpen bij het afdalen en stijgen van de put. De Horus-weg is een van de oudste militare routes die Egypte en Palestina over een lengte van 220 km verbond.

Lees het artikel: The Pharaohs’ water wells along the Ways of Horus.
Lees ook: Egyptian mission working in Tel el-Kedwa succeeds in discovering Lost Horus Road water wells.

Vazen in de schacht te Aboesir – foto: Karelsuniversiteit Praag

Op maandag 14 februari 2022 werd bekend gemaakt dat in Aboesir is een enorme verzameling balsemingsmateriaal is ontdekt. In een 14 meter diepe schacht troffen Tsjechische archeologen 370 aardenwerk vazen aan, met daarin de restanten van materiaal dat gebruikt werd bij het mummificatieproces. De necropool van Aboesir is vooral bekend van de piramiden uit de 5^de dynastie. Aboesir kent echter ook een deel dat stamt uit de tijd van de 26ste dynastie. Hier vonden de archeologen een verborgen schacht, waarin het materiaal gevonden werd dat gebruikt werd tijdens het mummificatieproces.

Lees het artikel: Grootste verzameling Egyptisch balsemingsmateriaal ooit ontdekt.