Fragmenten van het gelaat van Hatsjepsoet – Foto PCMA UW – Kacper Prus

Op woensdag 9 februari 2022 werd bekend dat de Pools-Egyptische missie in Deir el-Bahri een sfinx met het portret van koningin Hatsjepsoet heeft gereconstrueerd. Oorspronkelijk stonden er meer dan 70 van dit soort sculpturen aan weerszijden van de verhoogde weg die naar de tempel leidde. Kort na de dood van Hatsjepsoet, onder het bewind van Thoetmoses III, werden al haar afbeeldingen vernietigd om tekenen van haar regering uit te wissen. Haar sfinxen werden in stukken kapotgeslagen en begraven. Hierdoor bleef de oorspronkelijke polychromie in uitstekende staat behouden. Het opmerkelijke kleurenpalet van het gezicht van de koningin op deze sfinxen sluit aan bij de Egyptische artistieke canon. Het vrouwelijk lichaam werd in een gele kleur weergegeven.

Bekijk meer foto’s van het reconstructieproces via: Polish-Egyptian Expedition to the Temple of Hatshepsut at Deir el-Bahari.

Het familiegraf op de westoever te Aswan bij het Aga Khan Mausoleum – EIMAWA-missie – Universiteit van Milaan

Op donderdag 20 januari 2022 werd bekend gemaakt dat een groot familiegraf uit de Grieks-Romeinse tijd is ontdekt door de Italiaans-Egyptische missie in Aswan. Het team staat onder leiding van Patrizia Piacentini, professor aan de Universiteit van Milaan. De ontdekking werd gedaan in het gebied rond het mausoleum van Aga Khan op de westoever van de Nijl. Daar bevinden zich meer dan 300 graven daterend uit de 6^de eeuw v.Chr. tot de 4^de eeuw na Chr. Hoewel het graf is geplunderd en zelfs in brand is gestoken in de oudheid, bevatte het toch nog vele mummies en diverse grafgiften. Het graf heeft een hal met vier grafkamers die diep in de zandsteenrotsen zijn uitgehouwen. In de hal vonden de archeologen een sarcofaag uit aardewerk met de mummie van een kind. In de grafkamers lagen bijna 30 mummies, sommige in een uitzonderlijke staat van bewaring, andere aan stukken gereten door grafrovers. Uit radiografische en antropologische onderzoek blijkt dat 30% van de mummies die van kinderen waren, vanaf de neonatale periode tot een leeftijd van ongeveer 10 jaar. Uit botanalyse blijkt dat een deel van de kinderen leed aan infectieziekten en bepaalde stofwisselingsstoornissen. Het dijbeen van een volwassene vertoont duidelijke tekenen van amputatie, die deze persoon moet hebben overleefd.

Lees het artikel: Family tomb: new discovery in Aswan.

Directeur Els van der Plas – Allard Pierson Amsterdam

Op woensdag 19 januari 2022 werd bekend dat kunsthistorica Els van der Plas per 1 april 2022 de functie van directeur van het Allard Pierson in Amsterdam gaat bekleden. Nu is zij nog zakelijk directeur van het Bonnefanten Museum in Maastricht. Van der Plas volgt Wim Hupperetz op die de functie Chief Science Officer heeft aanvaard bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

Het Allard Pierson in Amsterdam beschikt over een Collectie Egypte en Soedan.

Lees het artikel: Els van der Plas directeur van Allard Pierson.

CT-scan van de foetus in de zwangere mummie – foto M. Ożarek-Szilka / Affidea

Donderdag 29 april 2021 werd in een nieuwbericht gesproken over de opzienbarende vondst van een zwangere mummie.
Medio januari 2022 werd bekend gemaakt dat een studie van het Poolse onderzoeksteam aan de mummie van de zwangere vrouw tot nieuwe inzichten heeft geleid. Omdat het lijk van de gestorven vrouw in de oudheid met natron werd bedekt, is tijdens het mummificatieproces de foetus, die zich nog in haar baarmoeder bevond, ‘gepekeld’. De verandering van een alkalische naar een zure omgeving veroorzaakte het uitlogen van mineralen uit de botten van de foetus. De botten zijn zelfs uitgedroogd en gemineraliseerd. Deze twee processen verklaren waarom de botten van de foetus nauwelijks te zien zijn op CT-scans. Wel zijn de handjes en een voetje te zien, maar dit zijn geen botten, maar gedroogde weefsels. De schedel, die zich het snelst ontwikkelde en het meest is gemineraliseerd, is slechts gedeeltelijk bewaard gebleven.

Lees het artikel: Ancient Egyptian fetus preserved due to unusual decomposition process.
Lees ook: Terwijl de oude Egyptenaren een zwangere vrouw mummificeerden vond in haar buik een geheel natuurlijk mummificatieproces plaats.

Detail van de stèle van Snofroe GEM

Op maandag 20 december 2021 werd bekend gemaakt dat 23 enorme objecten, waaronder een kalkstenen wand met piramideteksten van koningin Anchesenpepi II uit de 6^de dynastie in het Grand Egyptian Museum (GEM) zijn geïnstalleerd. Ook is een groot granieten beeld van de geknielde koningin Hatsjepsoet in het museum aangekomen. Een enorme stèle met de naam en voorstelling van koning Snofroe uit de 4de dynastie stond tot voor kort links van de toegangstrap opgesteld in de tuin van het Egyptisch Museum aan het Tahrirplein. Drie grote panelen in verhoogd reliëf uit het graf van Rahotep uit het Oude Rijk hebben een onderkomen gekregen in het GEM. Ook zijn reliëfs uit de Amarnaperiode met voorstellingen van Achnaton en Nefertiti naar het nieuwe museum overgeheveld.

Lees het artikel: Egypt’s GEM Receives 23 Huge Artifacts from Egyptian Museum in Tahrir.
Bekijk de foto’s: Grand Egyptian Museum receives collection of ancient stone reliefs.

Nederlandse Reisopera van Händel’s opera ‘Giulio Cesare in Egitto’

Liefhebbers van Barokopera komen tussen 22 januari en 20 februari 2022 aan hun trekken in de bijzondere uitvoering door de Nederlandse Reisopera van Händel’s opera ‘Giulio Cesare in Egitto’. In deze spectaculaire barokopera van regisseur/dirigent George Petrou is hoofdpersoon Julius Caesar een avonturier uit de jaren ’20 van de vorige eeuw. Zo draagt hij bijvoorbeeld een fedorahoed. Er is bewust gekozen voor een Hollywood-uitstraling voor wat de kostuums betreft. Dit levert een spannende combinatie op met de muziek van Händel uit 1724. Julius Caesar is – zoals zoveel archeologen in de jaren ’20 – op zoek naar een graftombe van een farao en stuit plotseling op de verschijning van de Egyptische koningin Cleopatra. Is zij een geest of een mummie?

De Nederlandse Reisopera is het grootste reizende operagezelschap in Nederland. Jaarlijks brengen zij verscheidene grote producties naar de theaters en schouwburgen in het hele land. De Barokopera Giulio Cesare in Egitto van Georg Friedrich Händel duurt 3 uur en 5 minuten, inclusief pauze, en wordt gezongen in het Italiaans met Nederlandse en Engelse boventitels.

Bekijk de video van 8:21 waarin George Petrou vertelt over de voorbereidingen aan de opera: Giulio Cesare in Egitto.

Op donderdag 25 november 2021 vond in Loeksor de officiële opening plaats van het wandelpad door de sphinxenallee, de verbinding tussen de tempel van Amon-Ra te Karnak en de tempel van Loeksor. Tijdens het jaarlijkse Opet-festival bewandelden Egyptische priesters het 2.700 meter lange processiepad dat wordt geflankeerd door sfinxen. De ceremonie werd uitgevoerd door de drie houten barken met daarin de cultusbeelden van de goden Amun-Ra, Moet en Chonsoe van het ene heiligdom naar het ander te verplaatsen. Tot nu toe zijn aan weerszijde van het wandeltraject 1.057 sfinxen met een mensenhoofd opgegraven en gerestaureerd. Deze sfinxen dateren uit de tijd van farao Nectanebo I van de 30^ste dynastie. De sfinxen vervingen de oudere beelden uit de tijd van koning Hatsjepsoet uit de 18^de dynastie. De voorstellingen daarvan zijn nog wel te zien op de tempelwanden van haar Rode Kapel in Karnak. Hatsjepsoet bouwde tijdens haar regeerperiode zes kapellen gewijd aan de god Amon-Ra langs de door sfinxen geflankeerde processieweg.

Bekijk hier de video van 2:04:35 The Grand Opening of the of the Sphinx Avenue in Luxor.

Op donderdag 4 november 2021 vond in Utrecht een geanimeerd podcast-gesprek plaats tussen Joeri Nortier, Jos Hummelen beide redactieleden van De Africast, en egyptoloog Huub Pragt. De aflevering duurt een uur en 23 minuten.

Luister via Spotify naar de twintigste aflevering De Magie van het Oude Egypte.