Amenhotep III nader bekeken

Amenhotep III in de Loeksortempel.

De Epigraphic Survey van het Oriental Institute, is gehuisvest in het Chicago House in Loeksor. Sinds jaar en dag is het onderzoeksteam in Loeksor actief op het vlak van epigrafie. Ook in de moderne epigrafie blijft de noodzaak bestaan van het nauwkeurig observeren en interpreteren van een inscriptie door een egyptoloog. De wetenschappelijke kennis over historisch belangrijke kenmerken worden daarbij benut. De onderzoeker weet storende elementen zoals beschadigingen of verkleuringen te herkennen. Het resultaat van deze waarnemingen en interpretaties levert een hoogwaardige facsimile-lijntekening op. Met dit leidende principe nog steeds in gedachten, zijn door de jaren heen technische hulpmiddelen ingezet door het Chicago House. Als een prachtig voorbeeld werd eind april 2021 het epigrafisch onderzoek aan het reliëf van Amenhotep III, die geknield is weergegeven voor de god Amon, in detail besproken. Dit beroemde reliëf kan worden bewonderd achterin in de Loeksortempel.

Lees het engelstalige artikel en zoom tot in detail in op de daar weergegeven foto van de reliëfvoorstelling van Amenhotep III: Documenting the Amenhotep III Wall Scene LD177 at Luxor Temple.

110 graven ontdekt in de Nijldelta

Op woensdag 28 april 2021 werd bekend gemaakt dat op de archeologische site Kom el-Choelgan, in het midden van de Egyptische Nijldelta, 110 graven zijn blootgelegd. Daarvan dateren 68 ovale graven uit wat de Boeto-Maädi cultuur wordt genoemd, van circa 3900 tot 3200 v.Chr.. Deze prehistorische cultuur loopt min of meer parallel aan de Opper-Egyptische Naqada I en II cultuur. In sommige graven zijn menselijke resten gevonden van zowel volwassenen als van kinderen. In een graf is zelfs een baby begraven in een groot aardewerken vat. Verder vonden de archeologen in de graven ongedecoreerde aardewerken grafbijgiften. In de directe omgeving van de begraafplaats vond men ook de restanten van ovens voor het vervaardigen van aardewerk vazen, amuletten en sieraden. Vijf andere ovale graven dateren uit de periode tussen 3200 tot 3000 v.Chr.. Dat komt overeen met de Naqada III cultuur in Opper-Egypte.
Ook zijn op de archeologische site 37 rechthoekige graven uit de Hyksosperiode, daterend tussen 1710 en 1550 v.Chr., aangetroffen.

Lees het artikel: Archeologen vinden in Egypte 110 tombes met menselijke resten.
Lees ook: 110 graftombes opgegraven in Egypte, ook babyresten gevonden.
Op 28 april 2021 gaf Huub Pragt een reactie in het NPO Radio 5 programma.
Luister naar het interview van 9:20 vanaf 1:45:07: Open Huis.

Grand Egyptian Museum open in september 2021

Grand Egyptian Museum

Op basis van de uitspraken door Moestafa Waziri, het hoofd van de Egyptische Hoge Raad van Oudheden, voor NRC-Handelsblad, komt de openingsdatum voor het Grand Egyptian Museum nu steeds dichterbij. De maand september 2021 is nu genoemd.

Lees twee artikelen uit NRC Handelsblad van dinsdag 20 april 2021 over de nieuwe musea in Caïro:

Een nieuw museum als boost voor de Egyptische nationale trots en het toerisme.

Enorme verhuisoperatie van oudheden in Egypte.

Egypt’s Lost Golden City ontdekt in 1934-1935

Het Franstalige wetenschappelijke tijdschrift Fouilles de l’Institut Français du Caire, deel 11 uit 1935 maakt duidelijk dat de Franse archeologen Clément Robichon en Alexandre Varille in de periode tussen 9 december 1934 en 31 maart 1935 Egypt’s ‘Lost Golden City’ hebben opgegraven. In hun wetenschappelijke rapport komen de beide Fransen tot de conclusie dat de nederzetting die zij hebben ontdekt, dateert uit de tijd van Amenhotep III. Dit is gebaseerd op het feit dat zij tichelstenen aantroffen met de cartouche van deze farao uit de 18de dynastie. Ook zijn verscheidene beschilderde vazen in de woonhuizen aangetroffen. Daarnaast constateerden Robichon en Varille dat een deel van de nederzetting uit werkplaatsen bestond. Zij beschrijven dit gebied als volgt: Non loin de là, les ouvriers des ateliers logeaient dans un quartier de masures qui semble limité par des murs ondulés. De gebouwen en gegolfde muren van de nederzetting werden door de archeologen als zeer kwetsbaar beschouwd. Nadat zij hun vondst hadden gefotografeerd en gepubliceerd hebben de Franse archeologen de nederzetting bewust onder zand bedolven. Deze archeologische site is in het najaar van 2020 herontdekt.

Lees het opgravingsverslag in FIFAO, tome XI.

Thebaanse nederzetting ontdekt

De Thebaanse nederzetting. Foto: Daily News Egypt

Op donderdag 8 april 2021 werd bekend gemaakt dat op de westoever van Loeksor een nederzetting is opgegraven die dateert uit de tijd van Amenhotep III uit de 18de dynastie. De archeologische site is direct ten noorden gelegen van Medinet Haboe, de dodentempel van Ramses III. Het opgravingsterrein ligt feitelijk tussen Medinet Haboe en de dodentempel van Amenhotep III. Deze laatste locatie is vooral bekend van de twee zitbeelden van de farao die als de Memnonkolossen worden aangeduid.

De archeologische site is vanaf de weg goed zichtbaar, het ligt namelijk schuin tegenover het loket van het ticketoffice waar toeristen terecht kunnen voor het kopen van entreebewijzen tot de tempels en graven op de Thebaanse westoever. Het nu blootgelegde terrein heeft de oppervlakte die overeenkomt met een voetbalveld.
De opgravingen zijn in september 2020 begonnen met de bedoeling de resten terug te vinden van de dodentempel van Toetanchamon. Ook farao Eje, de opvolger van Toetanchamon, heeft zijn dodentempel in deze omgeving gebouwd. Binnen enkele weken stuitten de archeologen tot hun grote verrassing op een raamwerk aan gebouwen uit tichelsteen, in de zon gedroogde kleiblokken. Wat men tot dusver had opgegraven bleek een woonplaats te zijn voor hoge ambtenaren uit de tijd van Amenhotep III. De plaats is opmerkelijk goed bewaard gebleven, met vrijwel complete muren. In enkele kamers van de huizen zijn gebruiksvoorwerpen aangetroffen.

De belangrijkste vondst tot nu toe is een grote amfoor met daarin de restanten van gekookt vlees. Het draagt een belangrijk opschrift in hiëratisch schrift: Regeringsjaar 37, vlees voor het derde Heb Sed-festival uit het slachthuis van het vee van Cha, bereid door de slager Ioewy. Deze waardevolle informatie geeft ons niet alleen de namen van twee mensen die in deze plaats woonden. Het bevestigt dat de plaats actief werd bewoond in de laatste regeringsjaren van farao Amenhotep III.

Lees het artikel: Archeologen graven grote nederzetting op bij Luxor.
Lees het artikel: Faraostad gevonden bij Luxor: ‘Grootste ontdekking sinds graf Toetanchamon’.
Lees het artikel: Egyptian archaeological mission discovers ‘Lost Golden City’ in Luxor.

Koningsmummies in parade verplaatst

Oplegger ontworpen voor het verplaatsen van de mummie van Merenptah.

Op zaterdag 3 april 2021 werden de mummies van de grote Egyptische farao’s officieel verplaatst van het Egyptisch Museum aan het Tahrirplein in het centrum van de stad Caïro naar het zeven kilometer naar het zuiden gelegen Museum of Egyptian Civilization in de Caireense buitenwijk Fustat. Deze bijzondere gebeurtenis in Egypte kreeg de titel ‘Gouden Parade van de Farao’s’. Het gaat om de verplaatsing van de mummies van 18 farao’s en van 4 koninginnen. Voor deze feestelijke gelegenheid werd de route van het ene naar het andere museum rijkelijk versierd. Ook werd het militaire fanfare corps ingezet en begeleidden vele ruiters te paard de lichamen van de overleden Egyptische vorsten. De mummies werden op speciaal aangepaste opleggers vervoerd.

Lees het artikel: Egypt’s highly anticipated royal mummies parade set for 3 April.
Lees ook: Tunisian actress Hend Sabry to accompany Royal Egyptian Mummies’ parade.
Lees ook: Royal Mummies Parade is Egypt’s biggest promotion.
Lees het verslag in de Volkskrant van zondag 4 april 2021: ‘Gouden parade’ door Cairo: 22 mummies verhuizen van museum.

Zahi Hawass kondigt belangrijke ontdekking aan

Eind februari 2021 werd bekend dat de voormalige Egyptische Minister van Oudheden, Zahi Hawass, met zijn team van Egyptische archeologen een belangrijke vondst heeft gedaan in Loeksor in wat het Westelijke Dal wordt genoemd. Deze bijzondere locatie is feitelijk een zijtak van de Thebaanse wadi waar ook het Dal der Koningen op uitkomt. Het Westelijke Dal is voornamelijk bekend van de koningsgraven WV22 van Amenhotep III en WV23 van Eje. Alleen dit laatste graf was tot voor kort voor publiek toegankelijk.

In een twee uur durende uitzending, die overigens alleen kan worden bekeken wanneer u een abonnement afsluit met Discovery Channel+, vertelt de voormalige minister van Oudheden dat hij al jaren op zoek is naar het graf van Nefertiti. Reeds voor de revolutie van 2011 beweerde Hawass dat hij op het punt stond een belangrijke ontdekking op deze locatie te zullen onthullen. Nu is het eindelijk zo ver. Uit zijn bewoordingen kan men opmaken dat de 73-jarige archeoloog nu uiteindelijk het succes heeft waar hij jaren op heeft gewacht. Hij noemt het vinden van het graf van Nefertiti ‘de grootste ontdekking van de 21ste eeuw’.

Naar aanleiding van de publiciteit rondom zijn vondst in het Westelijke Dal gaf hij een exclusief interview aan Nihal Samir van het Egyptische Engelstalige dagblad ‘Daily News’. Daarin doet Hawass enkele opmerkelijke uitspraken. Lees het gehele interview met Hawass in Daily News: Egypt to announce huge archaeological discovery in Luxor this March: Zahi Hawass.

Lees het artikel: Egypt breakthrough: Nefertiti’s tomb may be located in ‘most sensational find of century’.
Lees het artikel over de vondst: Discovery Sets ‘Valley of the Kings’ Special About Largest Egypt Excavation in 100 Years.
Lees het artikel met een promotievideo van 1:59: Discovery+ Sets ‘Valley of the Kings’ Special About Largest Egypt Excavation in 100 Years.

Mummificatie techniek uit de doeken

Foto: Papyrus Carlsberg Collection – University of Copenhagen

De Deense egyptologe Sofie Schiødt is verbonden aan de Universiteit van Kopenhagen. Op vrijdag 5 maart 2021 onthulde zij in een interview voor Live Science dat zij tijdens haar promotieonderzoek is gestuit op de oudste Egyptische tekst die een nauwkeurige beschrijving geeft van hoe een lichaam moet worden gemummificeerd. De papyrus staat bekend als Papyrus Louvre-Carlsberg. Het is een bijna 6 meter lang medisch manuscript, dat zich voornamelijk richt op kruidengeneeskunde en huidaandoeningen. Eerder onderzoek naar de oude medische tekst werd bemoeilijkt door het feit dat deze in meerdere stukken is opgesplitst. Een daarvan is gehuisvest in de Papyrus Carlsberg-collectie van de universiteit, terwijl een ander gedeelte wordt bewaard in het Louvre in Parijs. Deze twee delen maakten eerder nog onderdeel uit van privécollecties en de verblijfplaats van verschillende andere gedeeltes van de papyrus blijft vooralsnog onbekend. Naar nu blijkt bevat de papyrus ook een korte sectie over methoden voor de balseming van het lichaam. Het fragment beschrijft nauwgezet hoe het gezicht van een overledene kan worden bewaard.

Lees het artikel: Oldest Known Mummification Manual Reveals How Egyptians Embalmed the Face.

Oudste begraafplaats voor huisdieren ontdekt in Egypte

Huisdier hond begraven in Berenike – foto Marta Osypińska

Op maandag 25 januari 2021 werden de verrassende resultaten bekend gemaakt van een opgravingscampagne in Berenike, een Romeinse havenstad aan de Egyptische Rode Zeekust. Archeologen hebben de oudste begraafplaats voor huisdieren ontdekt. De oude Egyptenaren staan ​​erom bekend talloze heilige dieren moedwillig te hebben gedood om ze vervolgens te mummificeren. De dieren die zijn aangetroffen in de begraafplaats van Berenike vertonen echter geen tekenen dat ze zijn gestorven door toedoen van mensen. In plaats daarvan vonden de onderzoekers juist oude, zieke en misvormde dieren die langdurig moeten zijn gevoerd en verzorgd. Ze vonden dieren die heel zorgvuldig zijn begraven. De dieren werden in een slaaphouding gelegd – soms in een dekentje gewikkeld. De onderzoekers denken nu dat de dieren in het Romeins-Egyptische Berenike geen eerbetoon aan de goden waren, maar gewoon huisdieren. Onder de 585 dieren die zijn opgegraven, bevinden zich 536 katten, 32 honden, 15 apen, een vos en een valk. Opvallend is ook dat geen van deze dieren werd gemummificeerd. Sommigen dieren werden wel in een geïmproviseerd omhulsel geplaatst. Zo was een grote hond gewikkeld in een mat van palmbladeren en had iemand voorzichtig twee helften van een grote wijnamfoor op zijn lichaam gelegd, gelijkend op een mummiekist.

Lees het wetenschappelijke artikel in het tijdschrift World Archaeology: ANCIENT PETS. The health, diet and diversity of cats, dogs and monkeys from the Red Sea port of Berenice (Egypt) in the 1st-2nd centuries AD.

Online lezing over de tempel van Taffeh

Twee keer per maand houdt een conservator van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden een gratis livestream-lezing over een van de topstukken uit de collectie. Op zondagmiddag 9 mei 2021 vertelt Daniel Soliman, conservator collectie Egypte, over de tempel van Taffeh. Hij leidt u door de lange geschiedenis van de tempel, die door de eeuwen heen op de verschillende manieren een bijzondere plek is geweest. Via de chat kunt u vragen stellen, die na afloop van de lezing worden beantwoord. De online lezing begint om 14.00 uur en duurt een uur. U hoeft geen extra programma’s te downloaden of te installeren op uw computer. Na aanmelding ontvangt u een link, waarmee u via de browser op uw pc, laptop, tablet of smartphone de lezing kunt volgen. De uitzending is vanaf een kwartier voor aanvang online.

De tempel van Taffeh

In de entreehal van het Rijksmuseum van Oudheden een tempel die in de 1ste eeuw na Chr. werd gebouwd in Taphis, een stad in het diepe zuiden van Egypte. Twee millennia later schonk de Egyptische overheid de tempel aan het Nederlandse volk. Deze lezing gaat over de lange geschiedenis van de tempel en de verschillende manieren waarop het gebouw door de eeuwen heen een bijzondere plek is geweest. Daniel Solimans verhaal neemt u mee op een reis door de tijd: van de Romeinse periode, via de laatantieke periode, de middeleeuwen, en de tweede helft van de vorige eeuw, naar de dag van vandaag.

Meld u aan voor de: Topstukkenlezing de tempel van Taffeh door Daniel Soliman.