Beeldje van Nykaoeptah

In januari 2019 is vastgesteld dat er in Nederland een illegaal opgegraven beeld uit Egypte in de kunsthandel terecht is gekomen. Het gaat om een kalkstenen onbeschilderd beeld van de hoge ambtenaar Nykaoeptah uit de 5de dynastie wiens graf zich op een heuvel in Zuid-Sakkara bevindt. Hoe lastig het is te bewijzen dat een voorwerp illegaal is opgegraven, leest u in het artikel. Het ontbreken van een goed gedocumenteerde verzamelgeschiedenis vormt een serieuze aanwijzing voor een mogelijk illegale herkomst. In de internationale museumwereld is het gemeengoed om alleen oudheden aan te kopen waarvan de verzamelgeschiedenis teruggaat tot voor 1970, het jaar dat het Verdrag ter bescherming van het immaterieel cultureel erfgoed werd aangenomen.

Lees het artikel: De illegale handel in de grafgiften van Ny-Kau-Ptah.

Papyrus collectie Turijn ontsloten

Een intensief en omvangrijk project heeft zijn beslag gekregen in het Museo Egizio in Turijn. Na maanden van voorbereiding heeft men vanaf begin oktober 2019 de gehele gefotografeerde papyruscollectie van het museum in een hoge resolutie beschikbaar gesteld via het internet. De collectie bestaat uit bijna 700 manuscripten en meer dan 17.000 papyrusfragmenten. Het merendeel van de papyri dateert uit de Ramessiden Tijd en is zeer waarschijnlijk afkomstig uit het arbeidersdorp Deir el-Medina. De papyri behoorden waarschijnlijk tot leden van het bestuur over het Dal der Koningen. De collectie herbergt een aantal unieke en beroemde teksten zoals de Turijnse koningslijst, de Turijnse stakingspapyrus die de vroegste geregistreerde stakingen in de wereldgeschiedenis beschrijft, de juridische papyrus Turijn met het verslag van een samenzwering tegen Ramses III, de Satirisch-Erotische Papyrus die een glimp geeft van de humor van de bewoners van Deir el-Medina. Ook is de Goudmijnkaart, de oudste bekende landkaart in detail te bekijken.

Bekijk de hoge resolutiefoto’s via: Museo Egizio, COLLEZIONE PAPIRI

Podcast met Huub Pragt

 

Op woensdag 16 oktober 2019 was egyptoloog Huub Pragt te gast bij Wilde Haren de Podcast. De makers van het programma zeggen zelf dat Wilde Haren de Podcast gaat over jeugdig enthousiasme in een wereld die vraagt om structuur en organisatie. Men gaat bewust onvoorbereid een vraaggesprek aan met de genodigde. Dat kunnen bekende ondernemers of sporters zijn. Ook wetenschappers, journalisten, rappers en programmamakers worden hiervoor uitgenodigd.

De podcast is te bekijken op Youtube.com/WildeHarendePodcast.

 

 

Dertig mummiekisten ontdekt in El-Assasif

Op woensdag 15 oktober 2019 werd bekend gemaakt dat in Loeksor op de westoever van de Nijl een cachette is ontdekt die dertig verzegelde mummiekisten bevatte. De kisten zijn aangetroffen in de necropool van El-Assasif. Dit grafveld is op ongeveer 600 meter verwijderd van het keteldal Deir-el-Bahri met de beroemde tempel van koningin Hatsjepsoet. De mummiekisten verkeren in zeer goede staat. Op basis van de beschildering van de kisten kan worden vastgesteld dat zij voornamelijk dateren uit de 21ste dynastie. In het verleden zijn meer van dit soort cachettes aangetroffen in dit gebied. De eigenaren van de mummiekisten waren dan veelal priesters of hoge ambtenaren die vaak nauwe familiaire hadden met het koningshuis in het zuiden van Egypte.

Lees het artikel: Archeologen vinden twintig vrijwel intacte doodskisten in Luxor.
Bekijk de video van 1:42: Vondst van de eeuw: Egypte toont 30 sarcofagen.

Hawass ontdekt atelier

De bekende Egyptische archeoloog Zahi Hawass heeft een opgravingsconcessie in het Westelijke Dal van het Dal der Koningen. Al jaren is hij in de directe omgeving van KV23, het graf van farao Eje op zoek naar het gaf van koningin Anchesenamon, de echtgenote van Toetanchamon. Op donderdag 10 oktober 2019 maakte Hawass bekend dat hij tijdens zijn zoektocht is gestuit op een werkplaats voor het vervaardigen van aardewerk en inlegmateriaal voor mummiekisten. Het aardewerk dat is aangetroffen dateert uit het einde van de 18de dynastie.

Lees het artikel en bekijk de video: Egyptian archaeologists uncover ancient ‘industrial area’ filled with royal artifacts.

Ptolemaeïsche tempel ontdekt

Op maandag 30 september 2019 werd bekend gemaakt dat de restanten van een Egyptische tempel uit de Ptolemaeën Tijd zijn ontdekt ten noorden van de plaats Sohag. De tempelresten dateren uit de tijd van Ptolemaeus IV e werden per toeval aangetroffen tijdens rioleringswerkzaamheden in het dorp Kom Sjakaoe. Het werk is stilgelegd en een archeologische missie is aangewezen om de overige resten van de tempel te redden. De ontdekking omvat kalkstenen muren en vloeren, evenals segmenten van de muren van de tempel met de cartouche van Ptolemaeus IV. De missie onthulde de zuidwestelijke hoek van de tempel en een deel van de noord-zuidmuur. Daar zijn bij herhaling de voorstellingen te zien van de god van de Nijloverstroming Hapy, die vele offers draagt. Ook zijn watervogels en offerdieren afgebeeld.

Lees het artikel: Remains of Ptolemaic Temple Found in Sohag.

Mummiemasker van prinses hersteld

Op dinsdag 1 oktober 2019 werd bekend gemaakt dat archeologen het beschadigde houten mummiemasker van prinses Hatsjepsoet hebben weten te herstellen. De fragmenten van het masker zijn zorgvuldig aan elkaar gelijmd en laten het geïdealiseerde gelaat zien van de dochter van farao Ameny-Qemaoe. Deze farao regeerde twee jaar over Egypte tijdens de 13de dynastie van het Middenrijk. De piramide van prinses Hatsjepsoet werd in het voorjaar van 2017 ontdekt te Dasjoer. Het mummiemasker toont een gezicht van een vrouw die een Hathorpruik draagt, een krachtig symbool van vruchtbaarheid dat erg populair was tijdens het Middenrijk. Naast de restanten het mummiemasker en de houten mummiekist troffen de archeologen in 2017 ook de houten kanopenkist aan met daarop de naam van de prinses. De naam werd abusievelijk als Hatsobek gelezen. De naam Hatsjepsoet kwam in het Middenrijk regelmatig voor. De in het onderstaande artikel genoemde ‘Black pyramid’ te Dasjoer wordt ten onrechte toegeschreven aan Ameny-Qemaoe, de vijfde koning van de 13de dynastie en vader van prinses Hatsjepsoet. De zwarte piramide is namelijk eerder gebouwd onder Amenemhat III, de zesde koning van de 12de dynastie.

Lees het artikel: Archaeologists reveal the face of an Egyptian princess.

Mummiekisten met vreemde hiërogliefen

Poolse archeologen werken al tientallen jaren in Sakkara. Op dinsdag 1 oktober 2019 werd bekend gemaakt dat mummiekisten zijn aangetroffen met ‘vreemde’ hiërogliefen. Duidelijk is dat deze mummiekisten uit de Romeinse tijd dateren, een periode waarin de kennis over het hiërogliefenschrift in een snel tempo vervaagde. De tekens die op de kisten staan afgebeeld zijn gebaseerd op echte Egyptische hiërogliefen, maar iedere samenhang ontbreekt.

Lees het artikel: An Eerie Egyptian Burial Has Been Found, With Nonsense Hieroglyphs on The Coffin.

Tentoonstelling over Bes

Op vrijdag 18 oktober 2019 opent in het Allard Pierson te Amsterdam de tentoonstelling ‘Bes, kleine god in het Oude Egypte’. Met zijn kromme, korte beentjes, zijn uitgestoken tong, verentooi en dikke buik is Bes een herkenbare figuur uit het Oude Egypte. Bes is een van de meest geliefde goden uit het Egyptisch pantheon. Toch is Bes ook een angstaanjagende beschermgod die vaak met wapengeweld gevaren afwendt. Vooral in de Ptolemaeën Tijd en de Romeinse Tijd was Bes erg populair onder het gewone Egyptische volk. Hij wordt meestal frontaal afgebeeld, wat ongebruikelijk is in de Egyptische kunst. Op zondag 15 december 2019 verzorgt Huub Pragt twee rondleidingen over deze bijzondere tentoonstelling. Deelnemers aan de Masterclass In de ban van Bes die een dag later in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden plaatsvindt, kunnen gratis deelnemen aan een van deze twee rondleidingen.

Informatie over de tentoonstelling in Amsterdam: Bes, kleine god in het Oude Egypte.

 

Foto’s Toetanchamon ingekleurd

Het is aan de Britse fotograaf Harry Burton te danken dat er prachtige opnames zijn gemaakt van het graf van Toetanchamon op het moment van zijn ontdekking in 1922. Hoewel Burton’s iconische zwart-wit foto’s al tot de verbeelding spraken, is daar recentelijk iets bijzonders aan toegevoegd. De originele negatieven en foto’s, die in het archief van het Griffith Institute aan de Universiteit van Oxford worden bewaard, zijn digitaal ingekleurd.

Bekijk de foto’s via: Discovering Tutankhamun in colour.