Boek Egypte ontraadseld

Op dinsdag 24 september 2019 werd in de Taffehzaal van het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden het nieuwste boek van Huub Pragt gepresenteerd. Het oude Egypte is omgeven door raadsels die aanleiding geven tot uiteenlopende theorieën. In zijn boek gaat de Nederlandse egyptoloog in op de vraag of de sfinx van Gizeh een overblijfsel is van een verdwenen pre-faraonische beschaving. Ook bekijkt hij of de positionering van de piramiden van Gizeh is gebaseerd op sterrenkundige berekeningen.
Over de Amarnaperiode is ook veel gespeculeerd. Wie waren de figuren Semenchkara en Kiya? Kan Nefertiti begraven liggen achter de wanden in het graf van Toetanchamon? En wie was de moeder van Toetanchamon?

In Egypte ontraadseld neemt egyptoloog Huub Pragt vele van deze theorieën onder de loep en geeft hij inzicht in de denkwereld van de oude Egyptenaren.

Sennedjem in het NMEC

Sennedjem was een van de vele arbeiders uit Deir el-Medina die aan de graven in het Dal der Koningen werkte. Hij deed dienst onder de farao’s Sethy I en Ramses II uit de 19de dynastie. Zijn graf TT 1 werd op 31 januari 1886 ontdekt door Gaston Maspero. Het was een graf voor drie generaties van de familie van Sennedjem. In totaal zijn er twintig mummies in het graf aangetroffen. Vrijwel alle grafgiften zijn verspreid over musea over de hele wereld. De mummiekisten van Sennedjem en zijn echtgenote Iyneferti werden op zaterdag 21 september 2019 vanuit het Egyptisch Museum aan het Tahrirplein naar het National Museum of Egyptian Civilization in Caïro overgebracht. Dit omvangrijke museum is nog niet af, maar men heeft al wel een grote zaal met Egyptische voorwerpen voor het publiek geopend.

Lees het artikel: Ancient Egyptian mummies removed from coffins.
Bekijk de video van 1:57: Zwei Mumien auf dem Weg zu neuem Ruhm.

Toetanchamon in Londen

Vanaf zaterdag 2 november 2019 opent in de Saatchi Gallery in Londen de tentoonstelling Tutankhamun: Treasures of the Golden Pharaoh. Deze succesvolle tentoonstelling was eerder in de Verenigde Staten en in Parijs te zien. In Parijs hebben in een periode van zes maanden meer dan 1,42 miljoen bezoekers de tentoonstelling bezocht. Daarmee werd deze expositie meteen de meest bezochte in de geschiedenis van Frankrijk.
Met meer dan 150 originele objecten is het ook de grootste reizende Toetanchamon-tentoonstelling tot nu toe. Zestig topstukken worden voor het eerst buiten Egypte getoond. De tentoonstelling in Londen loopt tot en met zondag 3 mei 2020. Daarna worden de objecten permanent in de collectie van het nieuwgebouwde Grand Egyptian Museum in Caïro opgenomen.

Informatie over de tentoonstelling in Londen: Tutankhamun: Treasures of the Golden Pharaoh.

Brood gebakken met Egyptisch gist

De Amerikaanse amateur-egyptoloog Jonathan Seamus Blackley heeft in augustus 2019 een brood gebakken met duizenden jaren oude gistcellen die zouden zijn aangetroffen in Oud-Egyptische vazen. De gistcellen zouden al die tijd een ‘slapende’ toestand hebben doorgebracht. De cellen konden uit hun slaap worden gewekt door hen voeding en water toe te dienen. Hiervoor schakelde Blackley de hulp in van de microbioloog Richard Bowman van de universiteit van Iowa. Met de opgewekte gist is daarna een brood gemaakt van gerst en eenkoorn. Eenkoorn is een van de vroegst gecultiveerde tarwesoorten maar wordt tegenwoordig nog zelden geteeld. De soort wordt gezien als voorloper van emmertarwe, spelt en gewone tarwe. Bowman vermeed ook dat de gistcellen besmet zouden worden met hedendaagse gistcellen in de lucht om zeker te zijn dat het ging om de oude gisten. Het resultaat is een erg zacht brood, dat aanvoelt als gebak. Het heeft een aroma van karamel en is zoet. Blackley en Bowman overwegen om de gistcellen verder op te kweken en eventueel meer Oud-Egyptische broden op de markt te brengen.

Lees het artikel: Een wetenschapper bakte een brood met 4500 jaar oude gist.
Lees ook het kritische artikel: ‘Oud-Egyptisch’ brood blijkt nep, bier misschien wel echt.

Luxor-dag in Leiden

Op donderdag 26 september 2019 organiseert de Stichting Archeologisch Erfgoed Luxor in samenwerking met NINO en Ex Oriente Lux de eerste jaarlijkse Luxor-dag in Leiden. Deze dag wordt georganiseerd naar aanleiding van het nieuwe veldwerkproject van de Leiden University Mission to the Theban Necropolis in Theban Tomb 45. De opbrengst van de dag komt ten goede aan het veldwerkproject en zal gebruikt worden voor het maken van een 3D-model van Theban Tomb 45. Dit model zal gedemonstreerd worden op de volgende Luxor-dag in 2020!

De opgravingsleider, Carina van den Hoven, zal aan de hand van foto’s van dit prachtig gedecoreerde graf verslag doen van de resultaten van de eerste seizoenen in 2018-2019. Daarnaast kunt u genieten van diverse interessante lezingen over recent onderzoek in Luxor, door Olaf Kaper, Lonneke Delpeut en Philip McLaughlin. Naast de lezingen is er ook een mini-expositie van op de Oudheid geïnspireerde sieraden, met mogelijkheid tot aanschaf. De dag wordt afgesloten met een loterij, waarbij u kans maakt op prachtige groot formaat foto’s van Theban Tomb 45. Na de loterij is iedereen uitgenodigd voor een drankje in Grand Café Pakhuis.

De kosten voor deelname aan deze dag bedragen € 10,-. Studenten betalen € 5,-. Aanmelden kan uitsluitend via de website van de stichting AEL. Het aantal deelnemers is beperkt tot zestig.

Restauratie aan mummiekist Toetanchamon

Op zondag 4 augustus 2019 werd door de Egyptische Minister van Oudheden, Chaled el-Enany, bekend gemaakt dat de buitenste van de drie in elkaar passende binnenkisten, die afkomstig zijn uit de sarcofaag van Toetanchamon, naar Caïro is gebracht. Daar wordt de vergulde mummiekist de komende acht maanden in het laboratorium van het Grand Egyptian Museum gerestaureerd. Het is daarna de bedoeling dat de kist met een lengte van 2.24 meter wordt opgenomen in de permanente presentatie van het museum. Naar verwachting opent het Grand Egyptian Museum in december 2020 zijn deuren voor het publiek.

Lees het artikel: Discover Valuable Details of Tutankhamun Golden Plated Coffin.
Luister naar het radio-interview van 4.59 minuten met Huub Pragt op dinsdagochtend 6 augustus 2019 in het programma Jan-Willem Start Op voor BNNVARA op Radio 2.

Knikpiramide open voor publiek

Op zaterdag 13 juli 2019 werd bekend gemaakt dat de beroemde knikpiramide van farao Snofroe is opengesteld voor het publiek. De 101-meter hoge piramide staat in de woestijn bij Dasjoer, circa 35 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Caïro. Toeristen kunnen voor het eerst sinds 1965 door een smalle gang van 79 meter afdalen in het grafmonument dat 4600 jaar geleden werd gebouwd. Aan het einde van de gang bevinden zich twee kamers diep binnenin het kolossale bouwwerk.

Lees het artikel: Knikpiramide van Snofroe open voor publiek.
Lees ook: De piramide van farao Snofroe is open voor publiek (dat het aandurft).
Lees ook: Egypte stelt knikpiramide van farao Snofroe open voor het brede publiek.

Mummiekist van Toeya geopend

Op dinsdag 9 juli 2019 werd de mummiekist van de dame Toeya geopend. Voor het eerst sinds het begin van de 20ste eeuw werd de mummie van de grootmoeder van Achnaton weer zichtbaar. Dit gebeurde in het bijzijn van mummiedeskundige Salima Ikram. De opnames vonden plaats in het kader van het verplaatsen van objecten uit het Egyptisch Museum aan het Tahrirplein naar het Grand Egyptian Museum dat eind 2020 voor het publiek wordt geopend. Meer informatie over Toeya en haar echtgenoot Joeya in het kemetartikel Het graf van Joeya en Toeya.

Bekijk de video van 2:35 Ancient Egypt: Archaeologists open sarcophagus of Tjuyu.

Egyptisch balsem voor haar

Op maandag 8 juli 2019 werd bekend gemaakt dat Russische onderzoekers met behulp van geavanceerde technologie het geheim achter het krachtige Egyptische balsem voor menselijk haar hebben weten te onthullen. De wetenschappers maakten gebruik van infraroodspectroscopie om de verschillende ingrediënten te analyseren. Daarbij werden verscheidene samples van het haar van mummies gemeten vóór en na een behandeling met oplosmiddelen. De resultaten toonden aan dat het balsem voor haar was samengesteld uit rundervet, ricinusolie en bijenwas. Verdere studies toonden de aanwezigheid van abiëtinezuur en dehydro-abiëtinezuur aan. Deze bestanddelen kunnen worden aangetroffen in dennenhars.

Lees het artikel: Ancient Egyptian mummy hair unearthed with curls preserved after 3,000 years.