Vanaf vrijdag 28 juni 2019 is de voornamelijk uit tichelstenen opgebouwde piramide van farao Senwosret II uit de 12de dynastie voor publiek geopend. Deze piramide is op een heuvel gelegen tussen het Nijldal en de Fayoem bij het dorp El-Lahoen.

De piramide is in 1890 voor het eerst onderzocht door de Britse archeoloog William Flinders Petrie. In tegenstelling tot alle overige Egyptische piramiden die hun ingang aan de noordkant hebben, is de ingang van de piramide Senwosret II een verticale schacht onder een graf van een prins.

De basis van de piramide had oorspronkelijk een lengte van 106 meter. Met een hellingshoek van 42°35′ zal het bouwwerk een hoogte van 48 meter hebben gehad. De piramide was gebouwd volgens een voor het Middenrijk nieuwe techniek. Grote blokken kalksteen werden diagonaal geplaatst en de ruimte ertussen werd opgevuld met tichelsteen en gruis. De piramide werd tot slot bedekt met blokken kalksteen. Op deze manier kon de piramide veel sneller worden gebouwd. Het nadeel was dat het grafbouwwerk veel minder duurzaam was dan de piramiden uit het Oude Rijk. Een lange gang leidt naar de met granieten wandplaten beklede grafkamer. Daar bevindt zich de granieten sarcofaag van de farao.

Lees het artikel: El-Lahun Pyramid to be opened for 1st time.

Op donderdag 27 juni 2019 werd bekendgemaakt dat Duitse en Koerdische archeologen een paleis uit Mitanni hebben ontdekt nabij de plaats Kemune aan de oostoever van de Tigris in het noorden van Irak.

Mitanni

Mitanni (soms Mittani gespeld) was een koninkrijk ten tijde van de Egyptische 18^de dynastie dat in Noord-Syrië en Noord-Irak was gelegen, het brongebied van het Tweestromenland. Tot voor kort waren geen geschreven bronnen uit Mitanni zelf bekend. Wat we weten komt van kleitabletten in spijkerschrift die in Egyptische, Hethitische of Assyrische gebieden zijn opgegraven. Het is zelfs niet met zekerheid te zeggen waar de hoofdstad van Mitanni was gelegen. De Mitanni beschikten over een composietboog vervaardigd uit hoorn gecombineerd met hout in meerdere lagen. Het invoeren van bronzen beschermplaten voor man en paard werd hierdoor noodzakelijk. Na een veldtocht door Thoetmoses III zocht Mitanni vrede met Egypte en werd een bondgenootschap gevormd. Vooral tijdens de regering van Amenhotep III was de onderlinge verstandshouding uitermate vriendelijk.

Prinses Giloechepa

Ter gelegenheid van het diplomatieke huwelijk met Mitanni prinses Giloechepa, de dochter van Sjoettarna II, liet Amenhotep III in zijn 10^de regeringsjaar een gedenkscarabee uitbrengen. De tekst aan de onderzijde vermeldt dat de prinses vanuit het Mitanni paleis door maar liefst 317 vrijgezelle dames naar Egypte werd begeleid. Giloechepa stond bekend als de Tweede Koninklijke Echtgenote. Koningin Teje nam op dat moment als Grote Koninklijke Echtgenote de belangrijkste positie in. Na de dood van Sjoettarna II besteeg zijn zoon Toesjratta de troon.

Prinses Tadoechepa

In het 36^ste regeringsjaar van Amenhotep III huwelijkte Toesjratta zijn dochter Tadoechepa uit. Deze prinses uit Mitanni moet bij het huwelijk ongeveer twaalf jaar oud zijn geweest. In de omvangrijke Amarna-correspondentie worden dertien brieven bewaard die zijn geschreven door koning Toesjratta van Mitanni. De naam van zijn dochter Tadoechepa komt in zeven brieven voor. Hij drong er bij Amenhotep III voortdurend op aan om zijn dochter als voornaamste echtgenote te zien. De geschenken die Toesjratta naar Egypte liet zenden waren indrukwekkend. Hij schonk Amenhotep III een strijdwagen met twee paarden. De bak van de wagen was beslagen met bladgoud en ingelegd met kostbare edelstenen.

Na de dood van Amenhotep III richt Toesjratta zich in brief EA26 niet tot de nieuwe farao Achnaton, maar tot zijn moeder Teje:

Aan Teje, meesteres van Egypte: Toesjratta, koning van Mitanni, mij gaat het goed. Moge het u goed gaan. Moge het uw huis en uw zonen goed gaan. Moge het Tadoechepa, mijn dochter, uw schoondochter, goed gaan…

Het is goed denkbaar dat prinses Tadoechepa bij aankomst in Egypte een nieuwe naam kreeg. De naam Nefertiti betekent ‘de mooie is gekomen’. Dit zou erop kunnen duiden dat Nefertiti geen Egyptische was, maar prinses Tadoechepa uit Mitanni. Na de dood van Amenhotep III werd zij de Grote Koninklijke Echtgenote van Achnaton.

Het Mitanni paleis

De muren van het ontdekte Mitanni paleis reiken tot een hoogte van ongeveer zeven meter. Het gebouw moet generaties lang in gebruik zijn geweest. In het paleis werden verscheidene kamers aangetroffen, waarvan er acht gedeeltelijk zijn opgegraven. In sommige zalen zijn grote bakstenen gevonden die als vloerplaten werden gebruikt. Tien spijkerschrift kleitabletten die zijn ontdekt worden momenteel vertaald. Een van de tabletten geeft aan dat Kemune hoogstwaarschijnlijk de oude Mitanni stad Zachiku was. In de oudheid stond het paleis op een verhoogd terras boven de vallei, op slechts twintig meter van wat toen de oostoever van de rivier de Tigris was. De archeologische site werd al in 2010 voor het eerste opgemerkt toen de stuwdam bij Mosul lage waterstanden vertoonde. Het waterniveau is nu zo laag dat archeologen de site voor het eerst konden opgraven.

Lees het artikel: Paleis van vrij mysterieus koninkrijk ontdekt in Irak.
Lees het artikel: 3400 jaar oud paleis in Irak opgegraven.
Lees het Engelstalige artikel: Archaeologists uncover palace of the Mittani Empire in the Duhok province of the Kurdistan Region/ Iraq.

President Abdel Fatah el-Sisi heeft op zondag 23 juni 2019 de opdracht gegeven tot het organiseren van een internationale parade voor de koninklijke mummies. Zij worden binnenkort overgebracht van het Egyptisch Museum op het Tahrirplein naar het Nationaal Museum van Egyptische Beschaving (NMEC) in de wijk Fustat, aan de zuidzijde van de stad Caïro.

Lees het artikel: Sisi orders parade for royal mummies transferred to NMEC.

De Egyptische ambassade in Londen probeert sinds maandag 10 juni 2019 de verkoop van een portretkop van Toetanchamon te verhinderen. Op woensdag 3 juli 2019 wordt het kunststuk geveild bij Christie’s in Londen en zal naar verwachting ongeveer 5 miljoen Euro gaan opleveren. De zaak is in gang gezet door Zahi Hawass. Hij vermoedt dat de kop van een beeld van Amon uit kwartsiet met de gelaatskenmerken van Toetanchamon is gestolen uit de tempel van Karnak. Hij voegde eraan toe dat hij zich niet kan voorstellen dat het veilinghuis Christie’s over de juiste documenten beschikt waarmee het kan aantonen dat het stuk op legale wijze Egypte heeft verlaten. Nu men toch in afwachting is van de geldige eigendomsbewijzen, heeft het Egyptische Ministerie van Buitenlandse Zaken Christie’s verzocht om alle overige Egyptische items uit de veiling te verwijderen.
Ola El Aguizy, professor Archeologie aan Cairo University, deelt de mening van Hawass en vindt dat de portretkop moet worden teruggegeven aan Egypte.
Het veilinghuis Christie’s zegt voldoende bewijzen te hebben dat de kop door de huidige eigenaar in 1985 in München is gekocht bij kunsthandel Heinz Herzer. Daarvoor zat het object in de verzameling van een Oostenrijkse handelaar, Joseph Messina, die het rond 1973-74 heeft gekocht van Prinz Wilhelm von Thurn und Taxis. Naar verluidt had deze laatste het stuk al in de jaren zestig in zijn bezit. Sinds de UNESCO-conventie van 1970 tegen de illegale handel in oudheden, kopen musea alleen voorwerpen aan waarvan kan worden aangetoond dat ze vóór die datum het land van herkomst hebben verlaten.

Lees het artikel: Egypt Tries to Halt the Auction of a King Tut Sculpture Amid Accusations That It Could Have Been Looted.
Op donderdag 4 juli 2019 werd Huub Pragt geïnterviewd door BNR Nieuwsradio. Luister naar het 3:40 minuten durende Interview.

Op maandag 3 juni 2019 had minister van Oudheden Chaled el-Enani een ontmoeting met Sibille de Cartier, de Belgische ambassadeur in Caïro. Op het hoofdkantoor van het ministerie in Zamalek werd de renovatie van het paleis Baron Empain in Heliopolis besproken. Het project omvat de oprichting van een erfgoedtentoonstelling over de geschiedenis van Heliopolis door verschillende eeuwen heen in samenwerking met de Belgische ambassade in Caïro en maatschappelijke organisaties in Egypte. De tentoonstelling zal vooral bestaan uit foto’s, documenten, illustraties en kaarten over de geschiedenis van Heliopolis door de eeuwen heen. De nadruk zal echter komen te liggen op levensstijl tijdens het Baron Empain-tijdperk.

Lees het artikel: Baron Empain Palace to house heritage exhibition on Heliopolis history.

In Heliopolis stond ooit de beroemde tempel van de Egyptische zonnegod Ra. Sinds 2012 heeft een onderzoeksteam onder leiding van de Egyptische archeoloog Aiman Asjmawy en de Duitse Egyptoloog Dietrich Raue opzienbarende vondsten aan het licht gebracht. Op dinsdag 28 mei 2019 werd bekend dat tijdens opgravingen in het voorjaar van 2019 men 5 tot 7 meter dikke lemen muren heeft ontdekt die ooit tot de tempel van Ra hebben behoord. Zuilen uit het Oude Rijk zijn hergebruikt onder Ramses II. Aan de binnenzijde van de tempel werden in de puinresten van de muren zelfs eenvoudige graven ontdekt. Het meest bijzondere is de vondst van een sfinx met de portretkop van Achnaton.

Lees het artikel: Leipziger Forscher entdecken Spektakuläres in Heliopolis.

Sinds 2007 graven Slowaakse egyptologen, archeologen en andere experts in de Wadi Tumilat gelegen in de oostelijke Nijldelta. De archeologische site heet Tell el-Retaba. De onderzoekers hebben op vrijdag 10 mei 2019 een interessante animatie online gezet. Het toont de resultaten van hun onderzoek in een reconstructie via een digitale 3D-video. Het laat zien hoe de oude nederzetting er 3500 jaar geleden uitzag, tijdens de Tweede Tussenperiode onder de Hyksos-heerschappij en tijdens het Nieuwe Rijk tijdens de regeringen van Hatsjepsoet en Ramses III.
De visualisatie is op basis van de archeologische vondsten van de architectuur tot stand gekomen.

Bekijk de animatie van 3:55: Tell el-Retaba – 3D visualization.

Op zondag 14 april 2019 lanceerde de Belgisch-Canadese egyptologe Valérie Angenot, verbonden aan de universiteit van Montreal, een bijzondere theorie over de troonopvolging van Achnaton. Zij gaat ervan uit dat twee dochters van Achnaton en Nefertiti gedurende een korte periode samen over Egypte regeerden voordat hun broer Toetanchamon op de troon werd geplaatst. De oudste van de twee, Meritaton, zou op dat moment ongeveer vijftien jaar oud zijn geweest. Zij regeerde samen met haar jongere zus onder de titel van Grote Koninklijke echtgenote. De vierde dochter van Achnaton en Nefertiti, Neferneferoeaton-tasjerit, zou bij het overlijden van haar vader ongeveer twaalf jaar oud zijn geweest en zou feitelijk de faraotitel hebben gedragen. Angenot baseert haar theorie op een grondige kunsthistorische analyse waarbij zij beelden en voorstellingen van belangrijke personen uit de Amarnaperiode met elkaar heeft vergeleken. Opmerkelijk is dat zij de raadselachtige vorst Semenchkara, die met zekerheid na Achnaton heeft geregeerd, in haar onderzoek buiten beschouwing laat. Na hun dood zouden de voorstellingen van de twee koninginnen grotendeels zijn vernietigd en zouden hun grafvoorwerpen zijn hergebruikt voor de grafinventaris van Toetanchamon. Zelfs het beroemde gouden masker zou oorspronkelijk aan een van de twee zussen hebben toebehoord. Over het lot van deze twee dochters, na de dood van hun ouders, is echter niets bekend.
In het boek ‘Egypte ontraadseld‘ dat in september 2019 via Walburg Pers verschijnt, zal Huub Pragt uitleggen waarom de theorie van Angenot niet klopt. Ook geeft hij een duidelijk antwoord op de vraag wie de kort regerende Semenchkara is geweest.

Lees het Franstalige artikel: Une égyptologue Belge annonce une découverte exceptionnelle: deux reines auraient régné ensemble.
Bekijk de Engelstalige video van 4:04: Montreal historian discovers female Pharaoh.

Op dinsdag 2 april 2019 is bekend gemaakt dat een buitengewoon mooie grafkamer is ontdekt in Zuid-Sakkara door het archeologische team onder leiding van Mohamed Megahed. De ontdekking is gedaan vlakbij de piramide van Djedkara-Isosi uit de 5de dynastie. Het betreft de onderaardse grafkamer van de mastaba van de hoge ambtenaar Choey. Niet alleen de schitterend bewaard gebleven voorstellingen roepen verwondering op. Ook de structuur van het zadeldakplafond in de grafkamer is uitermate zeldzaam voor het graf van een privépersoon. Het lijkt erg op de grafkamers van koningspiramides uit de 5de en begin 6de dynastie. Het graf heeft ooit een bovenbouw gekend, bestaande uit een offerkapel in een L-vorm. De bouwblokken van deze kapel zijn echter in de oudheid op andere plaatsen hergebruikt. Alleen de witte kalkstenen onderlaag van de muren zijn bewaard gebleven.

Lees het artikel: 4500 jaar oude grafkamer straalt nog steeds.
Lees ook: ‘Grote archeologische vondst’ in Egypte: tombe uit vijfde dynastie ontdekt.
Lees ook: Egyptian noble from the fifth dynasty 4,300 years ago is discovered in a white L-shaped tomb adorned with gruesome murals of animals being slaughtered and butchered.