Beeldhouwersatelier ontdekt

Op dinsdag 26 februari 2019 werd bekend gemaakt dat de Zweeds-Egyptische missie onder leiding van Dr. Maria Nilsson van de Universiteit van Lund een beeldhouwerswerkplaats uit het Nieuwe Rijk heeft ontdekt. Verscheidene onvoltooide beelden uit zandsteen zijn aan het ligt gekomen tijdens opgravingen in Gebel el-Silsila. Een grote criosfinx, een ramkoppige sfinx, met een lengte van ongeveer 5 meter en een hoogte van 3,5 meter is in stijl vergelijkbaar met de criosfinxen ten zuiden van de tempel van Chonsoe in Karnak. De archeologische context suggereert een datering rond Amenhotep III uit de 18de dynastie. Daarnaast werden delen van een obelisk, inclusief de piramidion, opgegraven. Een ​​kleiner oefenstuk in de vorm van een ramkoppige sfinx is misschien uitgehakt door een leerling beeldhouwer.
Lees het artikel: New Kingdom workshop uncovered in Gebel el-Silsila.

Miniatuur mummiekist van Nefertiti?

De Franse egyptoloog Marc Gabolde is verbonden aan de Universiteit van Montpellier. Hij is een specialist op het vlak van de 18de dynastie en de Amarna-periode. Op vrijdag 15 februari 2019 werd bekend gemaakt dat hij een bijzondere ontdekking heeft gedaan aan een van de vier miniatuur mummiekisten uit het graf van Toetanchamon. De vier uit goud vervaardigde mensvormige kistjes zijn aangetroffen in de albasten kanopenkist die in vier compartimenten was verdeeld. Elk component bevatte een miniatuur mummiekistje met daarin de ingewanden van de koning, gewikkeld in mummiewindsel. De kistjes zijn van binnen versierd met teksten en van buiten voorzien van een verenmotief ingelegd in kornalijn en gekleurd glas.
Elk kistje stond onder de bescherming van een van de vier zonen van Horus. De smalle kolom aan tekst aan de buitenzijde van de deksels geven de titels en naam van Toetanchamon weer en de namen van beschermgoden voor de ingewanden. Het kistje dat ooit de lever bevatte is aan een nader onderzoek onderworpen. De binnenzijde van het deksel vertoont de twee cartouches van Toetanchamon. Toch is ook te zien dat er oorspronkelijk andere namen in de cartouches hebben gestaan. Marc Gabolde is er van overtuigd dat het bovenste gedeelte van de cartouche met de naam <neb-cheperoe-ra> de tekencombinatie <anch-cheperoe-ra mery …> heeft vervangen. Nu is die laatste tekencombinatie goed bekend uit Tell el-Amarna. Het verwijst naar de naam van een koningin. Alleen om welke koningin het gaat, daar lopen de meningen over uiteen. Gabolde gaat er vanuit dat het de oudste dochter van Achnaton en Nefertiti, Meritaton, betreft.

Huub Pragt volgt echter de lijn van de Britse egyptoloog Nicholas Reeves die in verscheidene publicaties heeft duidelijk gemaakt dat Anch-cheperoe-ra de Troonnaam is die hoort bij de Geboortenaam van koningin Neferneferoeaton (bijgenaamd Nefertiti). Wanneer haar echtgenoot Achnaton overlijdt, verandert haar Geboortenaam in Semenchkara.

Hoe het ook zij, het lijkt met deze ontdekking door Gabolde vast te staan dat het miniatuur mummiekistje qua tekst is bewerkt en is hergebruikt voor de begrafenis van Toetanchamon.

Lees het artikel: Egypt mystery SOLVED: How Archaeologists uncovered hidden secret in Tutankhamun’s tomb.

Lezing door conservator Daniel Soliman

Egyptoloog Daniel Soliman is in dienst getreden als conservator collectie Egypte van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Hij houdt op dinsdag 12 maart 2019 een lezing in het museum over de papyrusvellen waarop een bouwopzichter noteerde hoe een Egyptische generaal zijn graf liet bouwen in Sakkara.
Een Egyptische generaal die Mose heette, liet ten tijde van de regering van Ramses III (ca. 1194 – 1163 v.Chr.) zijn grafmonument bouwen op de beroemde begraafplaats van Sakkara. Het was de gewoonte onder belangrijke Egyptenaren om dat al bij leven te doen. Het is niet bekend hoe het graf eruitzag, althans, niet precies. Dankzij de aantekeningen van de schrijver die het werk aan het monument overzag, kunnen we toch heel veel te weten komen over de grafkapel van Mose. Deze schrijver, Buqentuef, noteerde op enkele papyrusvellen een werkjournaal waarin verschillende stappen in het bouwproces aan bod komen. In deze lezing bespreekt Daniel Soliman recent onderzoek naar de opmerkelijke manier waarop de papyri zijn gevonden, de bouworganisatie die uit de teksten naar voren komt, en de administratieve context waarbinnen Buqentuef zijn teksten schreef.

Aanmelden via:

  • datum: dinsdag 12 maart 2019
  • aanvang: 20.00 uur, zaal en museumcafé open vanaf 19.30 uur
  • locatie: Tempelzaal
  • kosten: € 5, RoMeO-leden gratis
  • kaarten: reserveren is niet mogelijk, kaarten uitsluitend verkrijgbaar aan de kassa van het museum op de avond van de lezing
  • informatie: https://www.rmo.nl/uw-bezoek/activiteiten/bouwen-met-buqentuef/

Lezing ‘De joden van Elephantine ‘

Op donderdag 7 maart 2019 geeft Prof. Karel van der Toorn (Universiteit van Amsterdam) aan het einde van de middag een gratis lezing in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Hij zal spreken over de herkomst van een joodse gemeenschap die in de vijfde eeuw v.Chr. in het diepe zuiden van Egypte leefde, op het eiland Elephantine in de Nijl. Een onlangs vertaalde papyrus uit de vierde eeuw v.Chr. werpt een verrassend licht op hun geschiedenis. De joden die op het eiland Elephantine woonden, stonden in dienst van de Perzen, destijds de heersers over Egypte. Samen met de Aramese kolonie van het tegenover gelegen Aswan (Syene) ontvingen de joden onderdak en onderhoud in ruil voor militaire dienstverlening. Het joodse leven op het eiland in de Nijl is gedocumenteerd door een rijke verzameling papyri en beschreven potscherven.
Deze lezing wordt georganiseerd in samenwerking met het Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten en Ex Oriente Lux.

Aanmelden via: https://www.rmo.nl/uw-bezoek/activiteiten/joodse-diaspora-in-perzisch-egypte/

Romeinse haven ontdekt

Op dinsdag 12 februari 2019 werd bekend gemaakt dat een team van Egyptische archeologen onder leiding van Dr. Nadia Khedr op de site van Tell Aboe Saifi, het oude Sileh, de resten heeft ontdekt van een kalkstenen bouwconstructie. Deze vormde een werkplaats voor boten en schepen. Deze site is in het noorden van de Sinaï gelegen op 3 km ten oosten van het Suezkanaal. De scheepswerf dateert uit de Ptolemaeën en Romeinse Tijd en heeft twee grote droogdokken gekend om er schepen te bouwen en te onderhouden. De meeste bouwblokken zijn in de oudheid al hergebruikt omdat de haven werd verlaten toen het nabijgelegen meer en de Nijlarm was opgedroogd en verzand.

Lees het artikel: Roman Shipyard Discovered in Egypt.

Tentoonstelling in Egyptisch Museum

Minister van Oudheden Chaled el-Anany heeft op maandag 4 februari 2019 een tijdelijke tentoonstelling geopend in het Egyptisch Museum in Caïro. De tentoonstelling toont ongeveer 200 voorwerpen die in de afgelopen dertig jaar in de Fayoem in het oude Tebtynis, vlakbij het huidige dorp Oemm el-Bureigat, zijn opgegraven door de Frans-Italiaanse missie. Deze stukken geven een uitzonderlijk gedetailleerd beeld van het dorpsleven tussen de 3de eeuw v.Chr. en de 9de eeuw n.Chr. De tentoonstelling is te zien tot 4 april 2019.

Lees het artikel: Minister of Antiquities inaugurates new exhibition at Egyptian Museum.

Vijftig mummies ontdekt

Op zaterdag 2 februari 2019 werd bekend dat Egyptische archeologen ter hoogte van El-Minya in de necropool van Toena el-Gebel een graf hebben ontdekt uit het begin van de Ptolemaeën Tijd. Daarin lagen vijftig mummies, waarvan een twaalftal van kinderen. De mummies lagen verspreid over vier grafkamers op een diepte van negen meter. De meeste mummies zijn in de ruimtes naast elkaar op de vloer geplaats. Toch zijn ook enkele mummies in stenen of houten mummiekisten bijgezet. De identiteit van de mummies is vooralsnog onbekend.

Lees het artikel: Egyptische archeologen ontdekken tombe met vijftig mummies.

Graf van Toetanchamon gerestaureerd


De ontdekking van KV62, het graf  van Toetanchamon veroorzaakte in de jaren twintig een echte hype. Geholpen door de vloek die zogezegd over het graf hing en de wonderschone objecten die men erin aantrof heeft ertoe geleid dat sindsdien de fascinatie voor de legendarische farao nooit meer is verdwenen. De keerzijde is dat het graf door de enorme toeristenstroom beschadigd en vervuild is geraakt. Het Amerikaanse Getty Instituut is daarom tien jaar lang bezig geweest met de beschilderde wanden schoon te maken en te restaureren. Op donderdag 31 januari 2019 werden de resultaten gepresenteerd. Verslaggever Jeroen de Jager van het NPO-Radio 1 programma ‘Nieuws en Co’ daalde digitaal af in het graf van Toetanchamon en bekeek het werk samen met egyptologe Nicky van de Beek.

Beluister het interview: Graf Koning Toetanchamon gerestaureerd.

Egyptisch Museum zoekt samenwerking

Op maandag 28 januari 2019 werd bekend gemaakt dat het Egyptisch Museum in Caïro de samenwerking heeft gezocht met vijf grote Europese musea met Egyptische collecties, waaronder het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Doel is met gezamenlijk expertise een masterplan te ontwerpen voor een grootscheepse vernieuwing van het meer dan honderd jaar oude museum. Het plan omvat niet alleen de transformatie van het museumgebouw. Ook wordt goed gekeken naar de programmering van tentoonstellingen, het publieksaanbod, collectiebeheer en onderzoek. Daarmee wil het Egyptisch Museum zich op de kaart zetten als modern internationaal centrum voor educatie, wetenschap en vermaak.

Lees het artikel: Egyptisch Museum Caïro zoekt samenwerking met Europese musea.

Zes Oude Rijks graven ontdekt in Assoean

Op zondag 20 januari 2019 werd bekend gemaakt dat maar liefst zes graven uit het Oude Rijk zijn ontdekt in Assoean door de Britse archeologische missie van de Universiteit van Birmingham en de Egypt Exploration Society. Het archeologische project bevindt zich op de heuvel van Qoebbet el-Hawa in Assoean. De graven verschillen sterk in afmetingen.

Lees het artikel: British Archaeologists Discover 6 Old Kingdom Tombs in Aswan.