Sfinx ontdekt in Californië

The Ten Commandments is een stomme film uit 1923 onder regie van Cecil B. DeMille. Het is gebaseerd op het Exodusverhaal waarbij Moses met het Joodse Volk Egypte weet te ontvluchten. De film is gemaakt met duizenden figuranten en speciale effecten die werden ingezet waren voor die tijd ongeëvenaard. De film was in de jaren twintig zeer populair maar verloor de aandacht omdat DeMille in 1956 de klassieke kleurenversie maakte van de film. Voor de zwart-wit uitvoering uit 1923 werden enorme rekwisieten gebruikt. Zo werd een gigantische sfinx gemaakt van beschilderd gips die door tientallen mannen werd voortgetrokken. De film werd destijds opgenomen in de duinen van Guadalupe-Nipomo aan de kust van Californië. Na 94 jaar vormen deze Californische zandduinen het toneel van een serieuze archeologische opgraving. Op woensdag 29 november 2017 werd bekend gemaakt dat grote gedeeltes van de Egyptische sfinx van onder het zand tevoorschijn zijn gekomen.

Lees het artikel: See a 94-Year-Old Sphinx Emerge From Californian Sand Dunes.

Mummie en synchrotron-röntgenstraling

Op maandag 27 november 2017 werd bekend gemaakt dat een Egyptische mummie van een meisje van vijf jaar oud aan een CT-scan is onderworpen. Dit heeft plaats gevond in augustus 2017 in het Northwestern Memorial Hospital te Chicago. Dit onderzoek leverde een driedimensionale weergave van de binnenkant van het in linnen gewikkelde lichaam op. Eind november 2017 werd de mummie nogmaals aan een scanonderzoek onderworpen. Dit keer werd voor het eerst in de geschiedenis de techniek van synchrotron-röntgenstraling op de mummie toegespast. Deze methode staat bekend om zijn extreem heldere beelden.

Lees het artikel: First-of-its-kind mummy study reveals clues to girl’s story.

Bronzen bijlen op Elefantine

Op donderdag 23 november 2017 werd bekend gemaakt dat de Duits-Zwitserse archeologische missie onder leiding van Cornelius von Pilgrim een oude timmerwerkplaats heeft ontdekt op het het eiland Elefantine bij Assoean. Er werden daarbij bronzen bijlen aangetroffen om er hout mee te bewerken. De open werkplaats dateert uit de regeerperiode van Thoetmoses III uit de 18de dynastie. Een opvallend gegeven is dat een van de twee bijlen in een typische Syrische stijl is vervaardigd. Hiermee is het de eerste bijl in Syrische stijl die tot nu toe in Egypte is ontdekt.

Lees het artikel: New Kingdom axes discovered in Egypt’s Aswan.

Philippus Arrhidaeus te Kom Ombo

Egyptische archeologen hebben op donderdag 23 november 2017 bij de dubbeltempel van Harweris en Sobek te Kom Ombo een zandstenen reliëfplaat ontdekt die dateert uit de tijd kort na der regering van Alexander de Grote. De farao die de rode kroon van Neder-Egypte draagt is Alexanders halfbroer Philippus Arrhidaeus. Hij geeft verering aan de krokodilgod Sobek. Boven zijn hoofd staat de beschermende giergodin Nechbet uitgebeeld. De twee cartouches in de hiërogliefentekst maken duidelijk dat we te maken hebben met een zeldzame voorstelling van de halfbroer van Alexander de Grote. Volgens de Romeinse geschiedschrijver Plutarchus werd Philippus Arrhidaeus zwakzinnig en epileptisch na een poging tot vergiftiging door zijn vaders echtgenote Olympias, die elke mogelijke rivaal voor haar zoon Alexander uit de weg wilde ruimen. Omdat hij als gevolg van deze aanslag leed aan epileptische aanvallen, kreeg Alexander voorrang op de troon bij het overlijden van hun vader. Volgens een alleen in het Arabisch opgesteld bericht op de Facebook-pagina van het Egyptische Ministerie van Oudheden werd de plaat ontdekt tijdens werkzaamheden om het grondwaterpeil van de tempel van Kom Ombo te verlagen.

Scheepswrakken in Alexandrië

Op dinsdag 21 november 2017 werd bekend gemaakt dat voor de kust van Alexandrië drie Romeinse scheepswrakken zijn ontdekt. Daarbij zou ook een veel kleinere votiefbark voor de god Osiris en een hoeveelheid aan kleinere kunstvoorwerpen onder het wateroppervlak zijn aangetroffen. De vondsten zijn gedaan door een gezamenlijke missie van de afdeling Onderwater Archeologie van het Egyptische Ministerie van Oudheden en het team van de bekende onderwaterarcheoloog Franck Goddio.

Lees het artikel: Roman shipwrecks among latest seafloor discoveries near Alexandria.

Cleopatra’s schoonheidsgeheim

Een egyptoloog krijgt soms bijzondere vragen voorgeschoteld. In het kader van het BNN-televisieprogramma ‘Rare Jongens’ dat op maandag 20 november 2017 werd uitgezonden via NPO3 werd Huub Pragt gevraagd wat er waar is van een mythe rondom Cleopatra. Sommige websites die zich richten op huidverzorging spreken namelijk over de verjongende werking van een bijzonder gezichtsmasker van de Egyptische koningin. Het wondermiddel zou zijn samengesteld uit ezelinnenmelk en krokodillenpoep. Het gesprek met de Vlaamse comedy- en televisiemaker Jelle de Beule vond plaats voor de Pyramide van Austerlitz.

Bekijk de video van 6:54 Cleopatra’s schoonheidsgeheim.

Bladgoud uit het graf van Toetanchamon

Op donderdag 16 november 2017 werd bekend dat onderzoekers van de Universiteit van Tübingen voor het eerste sinds de ontdekking in 1922 van het graf van Toetanchamon een 100-tal  bewerkte plaatjes van bladgoud aan een nader onderzoek hebben onderworpen. Waarschijnlijk hebben de plaatjes gediend als decoratieve elementen voor boogfoedralen, pijlenkokers, en paardenhoofdstellen. De voorstellingen tonen vechtende dieren en geiten bij de boom des levens. Dit zijn motieven die voor de 18de dynastie niet in de Egyptische kunst werden aangetroffen. De onderzoekers gaan ervan uit dat deze voorstellingen via de Levant naar Egypte zijn gekomen.

Lees het artikel: New treasures from Tutankhamun’s tomb.
Lees ook: Embossed Gold applications from the Tomb of Tutankhamun.

Veertig jaar archeologie in Amarna

In Tell el-Amarna wordt al veertig jaar lang onafgebroken archeologisch onderzoek verricht. Dit is ooit begonnen met de opgravingen door Egypt Exploration Society en werd gecontinueerd door de stichting die bekend staat als het Amarna-projecton der leiding van Barry Kemp. Het begin van het archeologische seizoen 2017-2018 markeerde de start van het jubileumjaar. Om Amarna en zijn archeologie gedurende het jubileumjaar te vieren, presenteren de opgravers een reeks aan blogberichten en organiseren zij speciale evenementen. Er is een speciale website ontwikkeld met vele fraaie foto’s die de hoogtepunten van het werk op de archeologische site belichten.

Bekijk hier de website: Amarna Anniversary

Koper in Egyptische inkt

Op vrijdag 10 november 2017 werd bekend gemaakt dat Deense onderzoekers van de universiteit van Kopenhagen hebben ontdekt dat inkt uit het oude Egypte koper bevatte. Tot voor kort werd gedacht dat de inkt waarmee mensen in de oudheid schreven, voornamelijk uit koolstofdeeltjes bestond. En dat zou zeker tot de vierde of vijfde eeuw zo zijn gebleven. De wetenschappers zijn tot deze conclusie gekomen nadat zij met inkt beschreven papyri uit de omvangrijke Papyrus Carlsberg Collection hadden onderzocht.

Lees het artikel: Ink from ancient Egyptian papyri contains copper.
Lees ook: Ancient Egyptian papyrus’ ink reveals its origin.

Computerspel over het oude Egypte

Eind oktober 2017 kwam de nieuwe game Assassin’s Creed: Origins uit. Dit computerspel speelt zich af in het oude Egypte. De makers suggereren dat ze historisch verantwoord te werk zijn gegaan. Verscheidene egyptologen en historici in Nederland en Vlaanderen zijn de afgelopen weken gevraagd om het spel te beoordelen.

Lees hier het artikel van de hand van egyptologe Uzume Wijnsma: Gamend door het oude Egypte.
Luister naar het radiointerview met Nicky van de Beek en Fania Kruijf: Hoe historisch correct is Assassin’s Creed Origins?.
Ook Huub Pragt gaf zijn mening over het spel. Lees hier het artikel: Zo kijkt een egyptoloog naar ‘Assassin’s Creed Origins’.