Holle ruimte ontdekt in de grote piramide van Choefoe

Op donderdag 2 november 2017 werd bekend gemaakt dat onderzoekers met behulp van muon scantechnologie een verborgen ruimte hebben ontdekt in de grote piramide van Choefoe. Muon tomografie is een techniek die kosmische straling gebruikt om driedimensionale afbeeldingen te genereren. Omdat muonen veel dieper doordringen dan Röntgenstralen, kan muon tomografie worden gebruikt om dwars door kalkstenen blokken te scannen. Zo is in de piramide boven de zogenoemde ‘Grote galerij’ een verborgen 30 meter lange ruimte ontdekt. De kans dat het om een verborgen grafkamer gaat is echter gering. De meest waarschijnlijke verklaring is dat deze schuin oplopende ruimte bewust is uitgespaard bij de bouw van de piramide. Het zou daarmee eenzelfde functie hebben gekend als de Grote galerij. Deze 47 meter lange en 8,5 meter hoge stijgende gang vertoont een plafond van overkragende bouwblokken. De Grote galerij komt uit bij de met rood graniet beklede grafkamer. Deze opmerkelijke oplopende gang werd echter bij de bouw van de piramide gebruikt om er een enorm in een houten frame ingepakt contragewicht aan touwen naar beneden te laten glijden. Dit systeem zorgde ervoor dat bouwblokken aan de zuidzijde van de piramide gemakkelijker omhoog konden worden getakeld.

Een belangrijk gegeven is dat in oktober 2016 een eerdere ontdekking werd bekend gemaakt. Achter de zogenaamde chevronplaten die aan de noordzijde van de piramide van Choefoe vanaf de buitenkant duidelijk zichtbaar zijn, bevindt zich een holle ruimte die veel weg heeft van een gang. Het is nog niet duidelijk of deze gang horizontaal of schuin naar boven loopt. In dat laatste geval is het niet ondenkbaar dat de gang in verbinding staat met de recent ontdekte grotere holte die meer in de kern van de piramide is gelegen.

Lees het artikel: Cosmic-ray particles reveal secret chamber in Egypt’s Great Pyramid.
Lees ook: Mysterious Void Discovered in Egypt’s Great Pyramid.
Lees ook: ‘Big void’ identified in Khufu’s Great Pyramid at Giza.
Lees ook: Enorme ruimte ontdekt in piramide van Cheops.

Bekijk deze verhelderende video van 7:25: ScanPyramids 2017.
Op vrijdag 3 november 2017 werd Huub Pragt geinterviewd in het programma Wekker-Wakker van Omroep Max op Radio 5. Luister gedurende 5:05 naar het: Interview. Schuif daar door naar 1:41:20.

 

Zeldzaam houten kopje gevonden

Op woensdag 18 oktober 2017 maakte het Egyptische Ministerie van Oudheden bekend dat wederom een bijzondere vondst is gedaan in Zuid-Sakkara. Het betreft een verfijnd houten kopje van een beeld dat werd aangetroffen bij de piramide van koningin Anchesenpepy II uit de 6de dynastie. Twee weken eerder werd in de directe omgeving van het kopje de bovenste helft van een obelisk gevonden met de naam van de koningin. Een week later trof men het pyramidion van haar piramide aan. De conclusie werd daarom snel getrokken dat het houten kopje de koningin zelf voorstelt.

Lees hier het artikel: Head of Queen Ankhnespepy II statue discovered in Saqqara.

Op basis van stylistische kenmerken kan de Oude Rijks datering van deze bijzondere vondst in twijfel worden getrokken. Het betreft vrijwel zeker een pruikenstandaard uit het Nieuwe Rijk. Onderstaande foto toont een houten kopje uit de 18de dynastie dat zich in het Egyptisch Museum in Caïro bevindt. Het is enkele decennia geleden gevonden in Sakkara door de Fransman Jean-Philippe Lauer. De opgravingsleider van het Frans-Zwitserse archeologische team te Zuid-Sakkara, Philippe Collombert, heeft er al op gewezen dat de archeologische laag waar het kopje in werd aangetroffen ‘verstoord’ is gebleken.

 

Obelisk van koningin Anchesenpepy II ontdekt

Op woensdag 4 oktober 2017 werd bekend dat de Frans-Zwistserse archeologische missie in Zuid-Sakkara het bovenste gedeelte van een enorme obelisk uit het Oude Rijk heeft ontdekt. De rood granieten monoliet heeft zeer waarschijnlijk toebehoord aan koningin Anchesenpepy II, de moeder van koning Pepy II uit de 6de dynastie. Het fragment van de obelisk heeft een hoogte van 2,5 meter. De complete obelisk zal echter de dubbele hoogte hebben gekend. Het imposante stuk steen werd aangetroffen ten oosten van de dodentempel en het piramidecomplex van koningin Anchesenpepy II. Aan een zijde is een inscriptie aangebracht met wat het begin van de titulatuur en de naam van de koningin lijkt te zijn. De top vertoont een kleine inkeping die aangeeft dat de pyramidion ooit was bedekt met een laag bladgoud om de obelisk te laten schitteren in de zon.

Lees het artikel: Archaeologists unearth largest-ever discovered obelisk fragment from Egypt’s Old Kingdom.

Op donderdagochtend 5 oktober 2017 werd Huub Pragt gedurende vier minuten geïnterviewd door NOS Radio 1. Luister daar naar het blok tussen 08.00 en 09.00 uur en schuif de tijdbalk door naar 53.48.
Mede op basis van dit radio-interview verscheen het bericht op de website van NOS: Bijzondere vondst in Egypte: 2,5 meter hoge obelisk van 6-jarige vorst.

 

Prehistorische rotsinscripties ontdekt bij Assoean

In de wadi Soebeira bij Assoean zijn in september 2017 prehistorische rotsinscripties aangetroffen. Deze in de zandsteen rotsen ingekraste voorstellingen zijn 15.000 jaar oud en tonen nijlpaarden, wilde stieren, ezels en gazellen. Soortgelijke afbeeldingen zijn in Egypte gevonden op de sites van El-Qoerta en Aboe Tanqoera iets ten noorden van Kom Ombo.

Lees het artikel: Ancient wall markings of wild animals uncovered in South Aswan.

Graf van de koninklijke goudsmid ontdekt

In Dra Aboe el-Naga op de westoever van de Nijl bij Loeksor is een graf ontdekt uit de 18de dynastie dat heeft toebehoord aan Amenemhat, een koninklijke goudsmid. Het graf is direct na het Nieuwe Rijk hergebruikt. Archeologen troffen in een grafschacht diverse mummies aan uit de 21ste en 22ste dynastie.

Lees het artikel: Egypt announces discovery of 3,500yo tomb belonging to royal goldsmith.
Lees ook: Egypt archaeologists unearth 3,500-year-old tomb in Luxor.

Amarna gebouwd door kinderarbeid

Tell el-Amarna is voor archeologen vaak zowel een vloek als een zegen met betrekking tot het verwerven van inzicht in het dagelijks leven tijdens het Nieuwe Rijk. Enerzijds biedt de beroemde site in Midden-Egypte een unieke kans om de relatief korte en afgebakende periode waarin de oude stad Achetaton werd bewoond te onderzoeken. Anderzijds is Tell el-Amarna onder invloed van de theologische hervormingen van farao Achnaton zo uitzonderlijk snel uit de grond gestampt, dat het maar zeer de vraag is of de bevindingen die worden gedaan representatief zijn voor de gehele faraonische geschiedenis.
De noordelijke begraafplaats voor gewone burgers is in het seizoen 2014-2015 archeologisch onderzocht. De begraafplaats bevat veel ongedecoreerde graven voor meerdere personen tegelijk. Deze eenvoudige graven zijn gelegen in de richting van de steensteengroeven. Het is waarschijnlijk dat de mensen er begraven liggen in de steengroeven hebben gewerkt of op zijn minst bij het bouwproces van de stad betrokken waren. Forensisch antropologe Dr. Gretchen Dabbs is verbonden aan de Southern Illinois University. Recentelijk heeft zij een uitvoerige analyse toegepast op de skeletten van de 105 overleden personen die in de noordelijke graven zijn aangetroffen. Meer dan 90% van de skeletten heeft een geschatte leeftijd van tussen de zeven en vijfentwintig jaar. De meerderheid daarvan was jonger dan vijftien. Deskundigen veronderstellen nu dat dit Egyptische kinderen waren, die bij families zijn geronseld om een bijdrage te leveren aan de bouw van de nieuwe stad van Achnaton en Nefertiti.

Lees het artikel uit The Guardian: Did children build the ancient Egyptian city of Amarna?

Graf van Anchesenamon ontdekt?

Met de politieke omwentelling in Egypte, is de leidende rol van Zahi Hawass in de Egyptische archeologie sterk verminderd. Toch is hij op de achtergrond nog steeds actief. Op dinsdag 18 juli 2017 liet hij in een interview voor Livescience.com weten dat hij met zijn archeologische team een belangrijke ontdekking gaat doen in de directe omgeving van het Dal der Koningen. Naar eigen zeggen, staat hij op het punt om het graf van koningin Anchesenamon, de echtgenote van Toetanchamon te ontdekken. Deze Egyptische koningin was de derde dochter van Achnaton en Nefertiti. Tijdens de regering van haar vader luidde haar naam Anchesenpaäton. Lees hier het kemet-artikel Anchesenpaäton/Anchesenamon.

Wanneer de ontdekking precies gaat plaatsvinden en welke onderzoekers deeluitmaken van het wetenschappelijke team van Hawass, maakt de in de Verenigde Staten gevestigde wetenschaps nieuwswebsite niet duidelijk. Waar Hawass op doelt is een onderzoek dat feitelijk in 2009-2010 onder zijn supervisie werd uitgevoerd in het Westelijke Dal, vlakbij het graf van farao Eje. Hij duidt dit gebied aan met de term Valley of the Monkeys. Dit is wat hij op donderdag 18 maart 2010 over het onderzoek vertelde:

Our finds there included many ostraca and pottery from the time of Amenhotep III in front of his tomb. The most important things we found in the Valley of the Monkeys are four foundation deposits, each containing pottery, weapons, tools, animal bones and other artifacts. Kent Weeks has published that foundation deposits were not placed before the tomb was built, as they were with temple deposits, but were deposited after the construction. If we study all of the tomb foundation deposits in the Valley of the Kings, we find that some tombs have five deposits while others have four. Therefore, the discovery of four foundation deposits near each other in the Valley of the Monkeys indicates that there could be a tomb nearby, and we hope to find it. I would be very happy if it is the tomb of Ankhesenamun, the wife of Tutankhamun, who married King Ay after Tut’s death. Another exciting possibility is the tomb of Queen Tiye, the wife of Amenhotep III, whose mummy we have recently identified. Both of these queens would be likely to be buried in the Valley of the Monkeys, near the tombs of their husbands. We continue our excavations in this area in the hopes of revealing the secrets of this fascinating place.

Hawass doet het overkomen alsof de vondst van de foundation deposits recentelijk is gedaan en dat er nu een vervolg wordt gegeven aan het archeologische onderzoek.

Lees hier het artikel: King Tut’s Wife May Be Buried in Newly Discovered Tomb.

Grafkamer van koningsdochter ontdekt

Op donderdag 11 mei 2017 maakte de Egyptische minister van Oudheden, Chaled el-Enany, bekend dat de grafkamer is geopend van de in april 2017 ontdekte piramide bij Dasjoer. De archeologen vonden er een houten kanopenkist met de titel sA.t-nsw wat ‘koningsdochter’ betekent. Zeer waarschijnlijk betreft het de dochter van farao Ameny-Qemaoe uit de 13de dynastie. Op de archeologische site werd eerder namelijk een reliëftekst met de cartouche van deze koning aangetroffen. Lees over de eerdere ontdekking piramide.
De beschikbare foto’s van de houten kubusvormige kist zijn niet duidelijk genoeg om de naam van de Egyptische prinses goed te kunnen lezen. Het lijkt erop dat onderaan de kolommen de naam Hatsobek ‘Vooraanstaande van Sobek’ mag worden gelezen.

Lees het Nederlandstalige artikel: Egyptische archeologen ontdekken grafkamer van farao’s dochter.
Lees het Engelstalige artikel: The burial chamber of 13th Dynasty pyramid revealed.