Sinds maandag 5 februari 2018 staat Nefertiti weer volop in de belangstelling. Een hevige discussie is ontstaan over een gezichtsreconstructie van de Egyptische koningin. De makers hoopten dat de reconstructie ons in staat zou stellen om terug te gaan de tijd en daarmee de waardigheid van de beroemde koningin te kunnen benadrukken. Met behulp van een handzame 3D-scanner werd in het Egyptisch Museum in Caïro een scan gemaakt van het zwaarbeschadige gezicht van de mummie die bekend staat als KV35YL, de ‘jonge vrouw uit KV35’. Haar identiteit is echter tot op heden niet vastgesteld.

In het voorjaar van 2003 heeft de Britse egyptologe Joann Fletcher de mummie van ‘de jonge vrouw’ aan een nader onderzoek onderworpen. Fletcher was ervan overtuigd dat de mummie het lichaam van koningin Nefertiti betreft. Zij werd op het spoor gezet door een stukje van een pruik dat Victor Loret in 1898 bij de mummie had aangetroffen. De Nubische stijl waarin de pruik is gevlochten komt alleen voor bij vrouwen aan het hof in de Amarnaperiode. De mummie vertoont nog meer opvallende kenmerken.

Zo is het hoofd van de mummie volledig kaalgeschoren. De linker oorlel vertoont een dubbele piercing. Hoog op het voorhoofd is de afdruk van een nauwsluitende band waar te nemen. De holte in de borst bevat enkele gouden nefer-kralen van een borstsieraad. Al deze feiten maken duidelijk dat de mummie mag worden toegeschreven aan een belangrijke dame uit de Amarnaperiode. Op basis van röntgenfoto’s van de mummie is de staat van het gebit en de mate van volgroeiing van de botten vastgesteld. Hieruit blijkt dat de vrouw bij haar overlijden een leeftijd had bereikt tussen de negentien en vijfentwintig jaar. Hiermee vervalt de identiteit van Nefertiti.

Toetanchaton werd als koningszoon in Achetaton, het huidige Tell el-Amarna geboren. Dit moet rond het 10^de regeringsjaar van Achnaton zijn geweest. Hij was als ‘Levend Evenbeeld van Aton’ voorbestemd om zijn vader Achnaton op te volgen. Hij besteeg als achtjarige de troon. Korte tijd daarna veranderde hij zijn naam in Toetanchamon.

Op de wanden van kamer alfa in het koningsgraf te Tell el-Amarna is de bijzetting van een mummie te zien. De meest beroemde scène in deze ruimte toont Achnaton en Neferiti die rouwen terwijl een min een baby vasthoudt. Men mist er de identiteit van moeder en kind. Het is niet ondenkbaar dat de mummie op de lijkbaar de ‘jonge vrouw’ is. Zij zou dan in het kraambed zijn gestorven. Vaker is gesuggereerd dat de vrouw Kiya is, de bijvrouw van Achnaton. Het kind dat wordt gekoesterd zou Toetanchaton kunnen zijn.

In februari 2010 is een belangrijk DNA-onderzoek uitgevoerd volgens de STR (Short Tandem Repeat) methode. Hierbij worden kleine stukjes DNA, die zich steeds herhalen, met elkaar vergeleken. Een dergelijk onderzoek is nauwkeuriger dan een test op Mitochondriaal DNA waarmee alleen familieverwantschap kan worden vastgesteld. De mummie van de jonge vrouw, is met zekerheid de moeder van Toetanchamon. Maar niet alleen dat, ze is een dochter van Amenhotep III en Teje en daarmee een volle zus van Achnaton. De eerdere theorie dat Toetanchamons moeder Kiya zou zijn, een bijvrouw van Achnaton, is daarmee nog niet afgedaan. Amenhotep III en Teje hadden minimaal vier en mogelijk zelfs vijf dochters: Satamon, Isis, Henoettaneb, Nebetah en Baketaton. De laatste was beslist te jong om als moeder van Toetanchamon in aanmerking te komen. Ze is wel de enige zus van Achnaton die in de Amarnaperiode onder deze naam wordt genoemd. Van de andere vier zussen van Achnaton is na het vijfde regeringsjaar, met de verhuizing van Thebe naar Achetaton, niets meer vernomen. Toch is het mogelijk dat één van hen haar naam heeft veranderd in Kiya. Aangezien bij haar overlijden de leeftijd van de vrouw KV35YL tussen de 19 en 25 jaar bedroeg, is het niet ondenkbaar dat het Satamon, de oudste zus van Achnaton betreft. Satamon zal ongeveer dertien jaar zijn geweest toen zij als Grote Koninklijke Echtgenote aan de zijde van haar vader Amenhotep III stond. Vanaf het co-regentschap tussen Amenhotep III en Amenhotep IV/Achnaton zal ze de rol van bijvrouw voor Achnaton hebben aangenomen. De naam Satamon ‘Dochter van Amon’ moest bij de verhuizing naar de nieuwe stad worden veranderd in Kiya, hetgeen zo veel betekent als ‘De andere’.

Bekijk de video van 4:32: Get an exclusive first look at the face of King Tut’s mother, Queen Nefertiti.

De 3D-scan van het hoofd van de mummie van de jonge vrouw werd beschikbaar gesteld aan de Franse beeldhouwster Élisabeth Daynès. Deze kunstenares heeft in het verleden het gezicht van Toetanchamon gereconstrueerd. De Indiase schrijver Anand Balaji is een kenner van de Amarnaperiode. Hij heeft een eigenaardigheid vastgesteld wanneer het gaat om de overeenkomsten tussen de reconstructie van het gezicht van de mummie van de jonge vrouw en het gezicht van Élisabeth Daynès zelf.